Abstract:
از آن جا که وضعیت شهرها در رشد اقتصادی کشور عاملی تعیین کننده محسوب می شود، برای رفع موانع و مشکلات فراروی آن ها، رویکردهای متعددی مورد بررسی و استفاده قرار گرفته است. راهبرد توسعه شهر (CDS) نیز رویکرد جدیدی است که در کمتر از یک دهه اخیر وارد حیطه ادبیات توسعه شهری دنیا شده و اخیرا در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. در اواخر دهه 1990 سازمان ائتلاف شهرها با پشتیبانی بانک جهانی، مرکز سکونت گاه های انسانی سازمان ملل (UN-Habitat)، بانک توسعه آسیا و چند سازمان دیگر، به عنوان حامی، برای جذب کمک های بلاعوض به منظور سرمایه گذاری در شهرها، آغاز به کار کرد. این سازمان با توجه به بحران های مدیریتی، جمعیتی و اقتصادی موجود و افزایش روزافزون فقر و ناکارآمدی رویکردهای مدیریتی و شهرسازی، که گریبان گیر کشورهای در حال توسعه است، رویکرد راهبرد توسعه شهر (CDS) را به عنوان ابزاری جهت کمک به پیشبرد فرآیند و اجرای برنامه های توسعه شهرها، پیشنهاد نمود. راهبرد توسعه شهر، بر پایه برنامه ریزی استراتژیک، با در نظر داشتن چشم اندازی مشارکتی و در طی فرآیندی مشارکتی، بر اصلاح حاکمیت شهری، رشد اقتصاد محلی و کاهش مداوم و نظام مند فقر در نواحی شهری تاکید دارد. در این مقاله تلاش شده است به مفاهیم، اجزا و مصادیق این رویکرد، با تاکید بر یک نمونه عملیاتی (شهر کرمان) پرداخته شود و نتایج آن به بخش های موثر در حوزه مدیریت توسعه شهری اعلام گردد. این نتایج با توجه به حوزه فعالیت نهادهای متولی مدیریت شهری (شهرداری و شورای شهر) و بخش های موثر در توسعه شهر، تنظیم و ارایه می شود و طیف متناسبی از اهداف و راهبردهای متناظر آن را در بخش های کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در بر می گیرد.
Machine summary:
"ir (**)کارشناس ارشد شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران،دورۀ دوم،شمارۀ 2،زمستان 1387 راهبرد توسعۀ شهر در جهت تحقق برنامهریزی توسعۀ شهری(با تأکید بر برنامۀ راهبردی شهر کرمان) جتبی رفیعیان*مهنوش شاهینراد**(تاریخ دریافت 86/3/25،تاریخ تصویب 87/2/20) کیده {IBاز آنجا که وضعیت شهرها در رشد اقتصادی کشور عاملی تعیینکننده محسوب میشود،برایرفع موانع و مشکلات فراروی آنها،رویکردهای متعددی مورد بررسی و استفاده قرار گرفتهاست.
در این میان،«"استراتژی توسعه شهر"به دنبال آن است تا عملکرد شهررا بر پایه و اساسی پایدار،بهبود بخشد و آن را بر مبنای عواملی نظیر رشد اقتصادی پایدارتوأم با بهبود و توسعه فرصتهای زندگی،کاهش فقر،ارتقای شرایط محیطی و بهداشتعمومی،به ویژه برای سکونتگاههای غیر رسمی و اقشار فقیر و کم درآمد،مورد بررسی وسنجش قرار دهد»(سازمان ائتلاف شهرها،2004،2005،2006).
2 برنامه استراتژی توسعه شهر،چشماندازی برای آینده شهر تنظیم میکند که هدف آن،برنامهریزی برای اقداماتی است که به منظور بهبود مدیریت و حاکمیت شهری،افزایش(1) CDS toolkit (2) ADB Asian Development Bank سرمایهگذاری برا بهبود وضعیت خدمات و اشتغال و همچنین کاهش پایدار و سیستماتیکفقر در شهر،تهیه میشود(سازمان ائتلاف شهرها،2001).
درمجموع،هرچند پایش شاخصهای عملکردی شهر کرمان و تحلیل آنها نشاندهندۀ ناتوانیاقتصاد این شهر در دستیابی به اقتصاد پایدار توسعهای است،لیکن میتوان تأکید کرد که درسطح استان،بیتردید شهر کرمان نقش تعیینکنندهای در شکلگیری و هدایت جریانهای (به تصویر صفحه مراجعه شود)در بخش آموزش عالی و بهداشت و درمان،نزدیک به 80 درصد از امکانات تحصیلاتتکمیلی و تقریبا به همین میزان خدمات برتر بهداشتی در شهر کرمان قرار گرفته است."