Abstract:
بررسی سرچشمه افکار و و اندیشه های متفکران بزرگ و تعیین میزان و چگونگی اقتباس ایشان از نوشته های پیشینیان، ما را در شناخت هر چه بیشتر بنمایه های فکری آنان کمک می کند. مسلم است که جستجوی تمامی مآخذ و آبشخورهای فکری نویسنده ممکن نیست اما جستجو در این باره تا حد امکان می تواند زیربنای تفکرات او را آشکار می کند. حوزه این پژوهش، میزان و چگونگی تاثیرپذیری غزالی در رکن عبادات از آثارپیشینیان از جمله اللمع فی التصوف، قوت القلوب، حقایق التفسیر ، شرح تعرف، رساله قشیریه، کشف المحجوب است.
Machine summary:
"مأخذ اصلی غزالی در این اصل قوت قوت القلوب مکی است اگر چه در برخی موارد به کشف المحجوب نیز نظر داشته است؛نمونهها: کیمیای سعادت «پرسیدند رسول را که از کارها چه فاضلتر گفت:نماز به وقت خویش به پا داشتن»(ج 1،ص 159).
کیمیای سعادت رسول را جامهای نیکو آورده بود به هدیه و علمی نیکو داشت،چشم وی بر آن علم افتاد اندر نماز،چون نماز بگذارد،آن جامه با خداوند جامه داد و کهنه اندر پوشید و بر نعلین وی دوالی نو بسته بودند،چشم وی در نماز به آن دوال افتاد نیکو بود،پس بفرمود قوت القلوب بلغنا عن رسول الله انه نزع الجبۀ التی کانت علیه فی الصلاۀ لما نظر الی علمها و قال: ألهتنی هذه فی الصلاۀ یعنی شغلتنی و نظر الی شراک نعله فی الصلاۀ و کان جدیدا، فأمران ینزع منها و یعاد لها الشراک الخلق و کان قد احتذی نعلا فأعجبه حسنها فسجد و تا بیرون کردند و آن دوال کهنه باز آوردند و یک ره نعلین نو ساختند وی را به چشم نیکو آمد سجده کرد و گفت تواضع کردم خدای را تا فردا مرا دشمن نگیرد و به این نظر که کردم و بیرون آورد و اول سائلی که دید به وی داد(ج 1،ص 173).
هجویری در کشف المحجوب(هجویری:1380،414)نیز به این موضوع اشاره کرده،اما مأخذ غزالی قوت القلوب است کیمیای سعادت «انس گوید از رسول که پنج چیز روزه گشاده کند:دروغ،غیبت،سخنچینی، سوگند به دروغ و نظر به شهوت»(ج 1،ص 212)."