Abstract:
نهاد مهریه از مختصات نظام حقوقی اسلام است و در سایر سیستم های حقوقی، مانند ندارد. در عقد نکاح مرد مکلف است تا مالی را به زن تملیک نموده یا آن را مثابه یک تعهد مالی بر عهده گیرد. این تعهد مالی مانند سایر دیون، می تواند از جانب شخص ثالثی تضمین گردد. ضمان از پرداخت مهر مشمول قواعد عمومی عقد ضمان است؛ ولی نظر به جنبه عاطفی رابطه طرفین نکاح و تاثیر مهر و تضمین آن بر بنیان خانواده موضوعاتی مطرح می گردد که نمی توان و نباید برای حل آن به قواعد منطقی روی آورد. در این مقاله برآنیم تا ضمن مطالعه مبانی و نظریات پیرامون تکلیف مرد به پرداخت مهریه، رژیم حقوقی حاکم بر ضمانت از پرداخت مهریه را مطالعه نماییم.
Machine summary:
"گروهی این تعدیل را،در صورتی که مهریه از سوی شخصی ضمانت شده باشد،نمیپذیرند و معتقدند ضامن فقط مقداری معین که بهطور دقیق در نکاح به عنوان مهر قرار داده شده را ضمانت نموده و نه بیشتر و اخذ مبلغی ما زاد بر آن هیچ توجیهی ندارد و تبصرۀ الحاقی به مادۀ 10823 ناظر به زوج بوده است و از طرفی چون استثنا است باید تفسیر مضیق شود و باید در موضع متیقن اجرا شود و قابل سرایت به موضع مشکوک نیست.
1 مبحث سوم:تأثیر ضمانت مهریه بر«حق حبس»2 در فرضی که مهریه بر عهدۀ زوج از طرف شخصی ضمانت شود،که طرفین بر نقل ذمه به ذمه بودن تصریح نمایند،3 چون در این فرض ضمانت از موارد سقوط تعهدات محسوب میشود و تعهد زوج در مقابل زوجه را ساقط مینماید،در صورتی که ضامن حاضر به پرداخت مهریه نباشد، آیا زوجه در مقابل زوج تا عدم ایفای تعهد ضامن میتواند مطابق مادۀ 1085 قانون مدنی به حق حبس خویش استناد نماید یا خیر؟ قبل از اینکه به این سؤال پاسخ داده شود لازم است ماهیت حق حبس در عقد نکاح و تحولات صورت گرفته در آن بررسی شود.
2. تأثیر ضمانت مهریه بر«حق حبس»زوجه در پاسخ به این سؤال که آیا ضمانت مهریه مسقط حق حبس زوجه در عقد نکاح هست یا خیر؟ باید بین دو صورت قائل به تفکیک شد: اول ضمانت تضامنی باشد:اگر ضمانت تضامنی باشد و ذمۀ ضامن ضم ذمۀ زوج شود چون تعهد زوج در مقابل زوجه ساقط نشده و با استفاده از اطلاق مادۀ 1085 که مقرر داشته است:«..."