Abstract:
پهنه بندی اقلیمی و شناخت مهمترین عوامل و عناصر تاثیرگذار بر هر ناحیه، یکی از راه های شناخت شناسنامه اقلیمی نواحی است. برای دریافت شناخت صحیح و جامع از اقلیم استان اصفهان، پهنه بندی اقلیمی با روش های نوین آماری مانند تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای انجام شد. برای این منظور تعداد 25 متغیر اقلیمی از 12 ایستگاه هواشناسی استان انتخاب گردید. سپس طی فرایند میانیابی IDW، ماتریس پهنه ای داده ها به ابعاد 111´25 به دست آمد و مبنای ناحیه بندی قرارگرفت. بررسی اقلیم استان با روش تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم استان ساخته 5 عامل است، این عوامل به ترتیب اهمیت عبارتند از: عامل بارشی، عامل دمایی، عامل آسمان صاف و آفتابی، عامل بادی و غباری، عامل گرمایی و رطوبت. تحلیل خوشه ای روی 5 عامل اقلیمی وجود 4 ناحیه اقلیمی را در استان نشان داد. یافته ها حاکی از آن است که عوامل بارشی و دمایی به تنهایی نزدیک به 67 درصد رفتار اقلیمی را در استان تبیین می نمایند.
Machine summary:
"برای این منظور دادههای ماهانهی 41 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک(1993-1995)مورد استفاده قرار گرفت و روش تحلیل عاملی و تجزیهی مؤلفههای اصلی ک از کاربردیترین روشهای چندمتغیره آماری میباشند،برای تجزیه و تحلیل دادهها انتخاب شد.
ایشان تعداد 20 متغیر اقلیمی از ده ایستگاه هواشناسی استان را انتخاب نمودند و برای بیشتر ناحیهبندی خویش دادههای اقلیمی ده ایستگاه موجود در استان را باروش میانیابی به سراسر پهنهی استان گسترش دادند؛سپس با اجرای روش تحلیل عاملی نشان داد که اقلیماستان ساختهی 5 عامل است و در انتها با اجرای یک تحلیل خوشهای روی 5 عامل اقلیمی وجود 5 ناحیهیاقلیمی را در استان سیستان و بلوچستان نشان دادند.
4-2-عامل دوم-دما این عامل که حدود 18/5 درصد واریانس کل دادهها را تبیین میکند عامل دمایی خوانده شده و رابطهیمستقیمی با روزهای با دمای بالای 21 درجه،متوسط دمای روزانه و متوسط حداقل دماها نشان میدهدعامل دمایی دارای رابطهی معکوس با متغیرهای روزهای یخبندان،متوسط رطوبت نسبی و همچنین میزاندید کمتر از 2 کیلومتر است(جدول 2).
به همین خاطر عامل بارش،فقط در این ناحیه بیشترین حاکمیت را دارد؛به خاطر اینکه این ناحیه در غربیترین قسمت استان قرار گرفته است و از طرف دیگر دارای ارتفاعات شاخص و بلندی است؛بنابراین تودههای هوای غربی بارانآور که از غرب به استان وارد میشوند در این ناحیه اکثرا رطوبت خود را تخلیهمیکنند در حالی که هرچه به سمت شرق استان میرویم از میزان بارش کاسته میشود."