نشانه شناسی فلسفه اسلامی راهی برای تحول و نوآوری Conversation and interview

چه رابطه‌ای میان نشانه‌شناسی و زبان‌شناسی وجود دارد؟ مباحث نشانه‌شناسی سوسور در ابتدا در حوزه زبان مطرح شده است، از این‌رو نشانه‌شناسی با زبان‌شناختی پیوند زیادی دارد، ولی بعدا به نظام‌های نشانه‌ای دیگر هم توسعه پیدا کرد؛ مثلا یکی از بحث‌هایی که «بارت» ـ نشانه‌شناس مشهور ـ مطرح کرد در مورد نظام پوشش و به کار بردن لباس‌های انسان است که براساس آن تحلیل نشانه‌شناختی راجع به نظام پوشش انسان انجام می‌دهد؛ در صورتی که وقتی به پوشش نگاه می‌کنید در ابتدا دلالتی ندارد، ولی تدریجا می‌بینیم لباس‌هایی که انسان‌ها در این نظام می‌پوشند دلالت‌هایی وجود دارد که تحلیل نشانه‌شناختی راجع به پوشش انجام می‌دهیم. بنابراین اولین هدفی که می‌تواند برای نشانه‌شناسی فلسفه اسلامی در نظر گرفت این است که تحلیل نظام‌های نشانه‌ای و روابط دال و مدلولی که میان یک نظام نشانه‌ای فلسفی وجود دارد را مشخص می‌کند. هدف دیگری که می‌توان در نظر گرفت بررسی نحوه تغییر این دلالت‌هاست، کلمه «وجود» از فلسفه ابن‌سینا تا حکمت متعالیه چه تغییر و تحولات و دلالت‌های جدیدی پیدا می‌کند؟ یعنی بررسی تغییرات، خودش می‌تواند یک موضوع مستقلی باشد همان طور که بررسی تغییرات این دلالت نشانه‌ها از فلسفه یونان به فلسفه اسلامی هم امکان‌پذیر است. مثلا می‌بینید که شیخ اشراق به جای وجود، «نور» را به کار می‌برد و نظام نشانه‌شناختی جدید را وارد فلسفه می‌کند و نظام جدید و دلالت‌های جدیدی پیدا می‌شود که این دلالت‌ها با «وجود» خیلی تفاوت دارد.