Abstract:
هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر بخشی روش های مشاوره گروهی و اقتصاد ژتونی در کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان پسر عقب مانده ذهنی آموزش پذیر بود. برای این منظور چهار مدرسه ویژه دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر در شهر مشهد به طور تصادفی انتخاب شدند. براساس اجرای پرسشنامه رفتاری کودکان راتر (1967)، سی نفر از دانش آموزانی که مشکلات رفتاری داشتند، شناسایی و آنگاه افراد مورد مطالعه به طور تصادفی به سه گروه ده نفری تفسیم شدند. گروه آزمایش اول استفاده کننده از روش مشاوره گروهی، گروه آزمایشی دوم استفاده کننده از روش اقتصاد ژتونی و گروه سوم به عنوان گروه کنترل مشخص گردیدند. همچنین با استفاده از آزمون نقاشی آدمک گودیناف و ماتریس های پیش رونده ریون، سن هوشی افراد مورد مطالعه همتا سازی شد. در گروه آزمایشی اول، آزمودنی ها طی هشت هفته در شانزده جلسه مشاوره گروهی شرکت کردند. در گروه آزمایشی دوم افراد مورد مطالعه طی هشت هفته در مقابل بروز رفتارهای مطلوب توسط معلم، ژتون دریافت میکردند. نتایج به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس یک عاملی نشان داد که : الف - بین اثر بخشی استفاده از روش مشاوره گروهی و روش اقتصاد ژتونی در کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان عقب مانده ذهنی تفاوت معناداری وجود نداشت. ب - مقایسه نتایج در گروه آزمایشی اول و گروه کنترل، تفاوت ها به نفع گروه آزمایشی اول معنادار بود. ج - مقایسه نتایج در گروه آزمایشی دوم و گروه کنترل نیز، تفاوت ها به نفع گروه آزمایشی دوم معنادار بود.
Machine summary:
"نتایج به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیلواریانس یک عاملی ن شان داد که:الف-بین اثربخشی استفاده از روش مشاورۀ گروهی وIB}(*)-کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی (**)-دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران {IBروش اقتصاد ژتونی در کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان عقبماندۀ ذهنی تفاوتمعناداری وجود نداشت.
بین اثربخشی استفاده از روش مشاورۀ گروهی و روش اقتصاد ژتونی در کاهش مشکلات رفتاری(*)-منظور از روش کارتی این است که کارتی به اندازه 9(به تصویر صفحه مراجعه شود)6 سانتیمتر تهیه میشود و بر اساس قرارداد قبلی با دانشآموز نسبت بهارایۀ رفتار مطلوب،معلم امضا میکند و یا یک ستاره میکشد.
در این مرحله،افراد موردمطالعه به طور تصادفی به سه گروه ده نفری تقسیم شدند:الف-گروه آزمایشی اول که روشمشاورۀ گروهی را دریافت میکردند،ب-گروه آزمایشی دوم که از روش اقتصاد ژتونی استفادهمیکردند،ج-گروه کنترل که هیچگونه روشی برای کاهش مشکلات رفتاری آنها به کار بردهنشد.
جدول 3-تفاضل نمرههای آزمودنیها در پیش آزمون-پس آزمون،درپرسشنامۀ راتر در گروههای آزمایشی و گروه کنترل (به تصویر صفحه مراجعه شود)پس از اجرای روشهای مداخلهگرانۀ مشاورۀ گروهی و اقتصاد ژتونی در دو گروه آزمایشی(پس از هشت هفته)،مجددا با اجرای پرسشنامۀ راتر به عنوان پس آزمون،مشکلات رفتاری دانشآموزان در هر سه گروه مورد نظر،مورد برسی قرار گرفت.
در مجموع،نتایج این پژوهش مایۀ امیدواری فراوان است و توصیه میشود معلمان ومشاوران مدارس ویژۀ دانشآموزان عقبماندۀ ذهنی تا آنجا که امکان دارد از روشهایاصلاح رفتار به ویژه اقتصاد ژتونی و روشهای مشاوره،به ویژه مشاورۀ گروهی برای کاهشمشکلات رفتاری کودکان عقبمانده ذهنی استفاده کنند."