Abstract:
روش های ترجمه ضرب المثل ها و کنایات به عنوان بخشی از زبان و فرهنگ، نقش بسزایی را در برقراری ارتباطات ایفا می کند، علی رغم اینکه برخی بازتاب های فرهنگی گاهی در تعابیر یاد شده به دلیل به کارگیری روش های نامناسب در ترجمه مورد غفلت قرار می گیرند.
از آنجا که یکی از اهداف ترجمه، ایجاد و ارتقاء ارتباط بین فرهنگ هاست نادیده گرفتن جنبه های فرهنگی متون در ترجمه می تواند موجب کاهش ارزش های علمی و فرهنگی آثار ترجمه شده باشد.
مقاله حاضر در صدد تبیین این مشکل و ارائه برخی راه حل هاست.
Methods of translating proverbs and ironies as a part of language and culture play a significant role in communication. Despite، some of the cultural reflections are sometimes ignored in the aforesaid interpretations because of applying unsuitable methods of translations.
Since one of the aims of translation، is to establish and promote relationship between culture، ignoring cultural aspects of text in translation may decrease the scientific and cultural values of the translated texts.
The present paper aims to clarify the problem and propose some solutions.
Machine summary:
"از نظر اصولی،"مترجم ابتدا به بررسی مقولات فرهنگی متن مبدأ و قیاس آنها با مقولات فرهنگی مقصد میپردازد و در خصوص انتقال این مقولات به ترجمه و یا جایگزینی آنها با مقولات فرهنگ مقصد تصمیمگیری میکند" (همان:182) اما به طوری که در بررسی روشهای ترجمه عناصر فرهنگی گفتیم،هنگامی که یک نماد یا ضرب المثل یا کنایه در هر دو زبان مبدأ و مقصد هم از نظر بازتاب مفهومی و هم از جهت شکل و تصویر احساسی و عاطفی به کار گرفته شده،یکسان باشد،جایگزینی معادل دقیق و همسنگ آن در زبان مقصد(استفاده از روش الف)در اولویت قرار میگیرد.
با توجه به آنچه گفته شد،توجه صرف به مفهوم بدون در نظر گرفتن شکل و تصویر موجود،در ترجمه بسیاری از ضرب المثلها و کنایههای عربی،به معنی جلوگیری از آشنایی فرهنگی است که با تعمیم نادرست یک نتیجه در ترجمه از یک زبان به زبانهای دیگر به دست آمده است(از انگلیسی به عربی یا فارسی و...
5. نتیجه با توجه به آنچه گفته شد،میتوان به شش عامل مهم اشاره کرد که در گرایش مترجمان عربی- فارسی به اتخاد روش(ب)در ترجمه ضرب المثلها و کنایههای عربی(یعنی جایگزینسازی عناصر فرهنگ مبدأ با عناصری از فرهنگ خودی بدون توجه به ظرافتهای فرهنگی)مؤثر است: 1)تعمیم نابجای برخی نتایج به دست آمده در مطالعات ترجمه به موارد مشابه دیگر؛ 2)تعمیم نادرست برخی اصول ترجمه از یک زبان به سایر زبانها؛ 3)بیتوجهی به ظرافتهای فرهنگی کار ترجمه؛ 4)نگرانی از"سرازیر شدن عناصر فرهنگی از زبان مبدأ به زبان مقصد"(نک:ناظمیان 1386 الف:28)؛ 5)سوء برداشت یا عدم انتقال مناسب پیام نویسنده(نک:همان و شهپرراد و حسینزاده 1384: 31)؛ 6)احتمال کاهش تأثیر پیام نویسنده."