Abstract:
در کشور هندوستان و در طول قرنهای متمادی، تنوعی از ادیان و آئینهای بشری، برای پاسخگویی به نیازهای معنوی، بهکار میرفته و مذهب بهطور قابل ملاحظهای در امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سکنه ی این منطقه ظهور و نفوذ داشته است. با نگاهی به این ادیان میتوان دریافت، ویژگی قابل ملاحظه ی آن ها تأثیر و تأثر از یکدیگر است. «سیکهیزم» به مثابه ی یکی از مصادیق این امر، عصاره ی معنویت اسلام و هندو بهشمار میرود.در مقاله ی حاضر قصد بر آن است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی نگاهی هرچند گذرا، بر نحوه ی شکلگیری و پیدایش این طریقت داشته، معتقدات و اصول پایهای این دیانت و رهبران پایهگذار آن به خواننده معرفی گردد.
Machine summary:
"در جنمساکهیها (Janamsakhi) داستان برگزیده شدن نانک به عنوان گورو اینگونه بیان شده است: یک روز صبح وقتی به همراه عدهای از دوستانش برای غسل به کنار رودخانه رفتند، نانک بعد از این که در آب فرو رفت دیگر بیرون نیامد.
بهویژه در دوران حکومت اکبرشاه، نخستین بار آیین سیک بهعنوان یکی از ادیان رسمی کشور هند پذیرفته شد؛ اما با موضعگیری گورو ارجن در مقابل حکومت جهانگیر، سیکها برای حکومت مغول خطر جدی محسوب شدند.
(Hari Ram, 2000: 226) گوروگوبند سینگ بعد از نانک مهمترین گورو محسوب میشود؛ چرا که درحقیقت نانک بنیانگذار دیانت سیک و گوروی دهم منسجمکننده و شکلدهنده ی این آئین، بهعنوان طریقتی مستقل، با آداب و رسوم خاص خود بوده است.
(Harbans Singh, 2001: 199) ازمهمترین شواهدی که نشان میدهد درآیین سیک منظور ازگورو درحقیقت همان کلام الهی است، انتصاب کتاب آدی گرنت به مقام گوروی همیشگی و جاودان سیکها توسط دهمین گورو است که بعد از آن به نام گورو گرنت صاحب نامیده شد؛ چرا که اگر منظور از گورو صرفا موجود انسانی میبود، دیگر معنی نداشت این مقام به کتاب منتقل شود.
در باور سیک گورو نامیدن کلام الهی بدعت گوروی دهم نبوده؛ بلکه این باور از زمان نانک وجود داشته است؛ اما چون تا زمان گوروی دهم، جریان نزول گوربانی از بارگاه خداوند (Sat Guru) کامل نشده بود، نیاز به واسطه وجود داشت.
(Singh Brar, 2003: Reht Maryada) طبق تعریف کتاب رهت مریادا، سیک، کسی است که به خداوند و گوروهای بشری و کتاب «گوروگرانت صاحب» و سایر نوشتهها و تعالیم گوروها و آئین تشرف به دین سیک که «خالصا» نام دارد، اعتقاد داشته و به هیچ نظام اعتقادی دیگر وابسته نباشد."