Abstract:
به واسطه ی وجود برخی شباهت ها میان روایت بوف کور و شیوه ی جریان سیال ذهن و به خصوص به دلیل وجود گونه ای از تک گویی در این رمان ، ممکن است تصور شود- چنان که برخی تصور کرده اند- که این رمان یک رمان جریان سیال ذهن است. هدف ما در این مقاله معرفی شیوه ی جریان سیال ذهن وتک گویی درونی وبررسی رمان بوف کور براساس معیارهای آن بوده است. بر مبنای ویژگی های مشترکی که در رمان های معروف جریان سیال ذهن دیده می شود و نیز براساس تعاریفی که صاحب نظران بر جسته برای این شیوه ارائه کرده اند،تلاش کرده ایم تا در تعریفی دقیق، شاخصه هایی را برای این گونه از رمان شناسایی کنیم که رمان جریان سیال ذهن را از غیرآن جدا می کند. سپس براساس این معیارها به بررسی رمان بوف کور پرداخته ایم تا روشن شود که این رمان به شیوه ی جریان سیال ذهن نوشته نشده است .
Machine summary:
"اکنون که دانستیم نویسنده ی رمان جریان سیال ذهن تلاش می کند تا سیلان اندیشه ها و خاطرات شخصیت ها را به صورت مستقیم به نمایش بگذارد، با توجه به تصویری که ویلیام جیمز از تسخیر ناپذیری این خاطرات ارائه کرد و آن را از قبیل تلاش کسی دانست که برای دیدن تاریکی، چراغ روشن کند، این سؤال پیش می آید که پس چگونه نویسنده می تواند این خاطرات فرار را مهارزده و به نمایش بگذارد؟ چگونه می تواند در داستان، درک آنی خود را از دنیای پیرامون به نمایش بگذارد، در حالی که همزمان انبوه تأثرات مستقیم ذهنی و حواشی و هاله های اندیشه های آگاه و ناآگاه را نیز دریافت می کند؟ این موضوعی است که ذهن نویسندگان قرن نوزدهم را به خود مشغول کرده بود و حتی بزرگانی چون بالزاک (Balzac) و داستایفسکی (Dastoevskii) هم در مورد دشواری های آن سخن گفته بودند.
هم در شیوه ی جریان سیال ذهن وهم در تک گویی درونی فرایندهای ذهنی شخصیت داستان مستقیما از سطح پیش گفتاری ذهن او ارائه می شوند ودر نتیجه چون به قصد گفتار، سانسوروتنظیم نشده اند، فاقد انسجام منطقی و نظام علت ومعلولی هستند واغتشاش در زمان، مکان ودستور زبان در روایت آنها مشهود است.
رمان بوف کور هر چند رمانی ذهنی وسرشار از پیچیدگی وابهام است و روایت داستان آن از نظم زمان خطی مألوف تبعیت نمی کند، به دلیل این که راوی به گونه ای آگاهانه وهدف دار، ذهنیات را فرا خوانی نموده و به قصد گفتار وبا علم به وجود مخاطب، آنها را انتظام بخشیده واز لایه ی آگاه وسطح گفتاری ذهن روایت می کند، رمانی به شیوه ی جریان سیال ذهن نیست."