درباره کتاب مسئولیت مدنی در فقه امامیه مبانی و ساختار (محمود حکمت نیا) Introduction and review

"بی‌گمان امروزه یکی از مهم‌ترین پرسش‌هایی که در هراجتماعی مطرح می‌شود این است که چگونه و با چه تدبیری می‌توان نظم و عدالتی برقرار کرد که افراد جامعه مزاحم حقوق دیگران نشوند،همگان برای آسایش خویش بکوشند،ولی در اندیشه امنیت عمومی نیز باشند و موجب اضرار به دیگران نگردند؟این تدبیر را فقه اسلامی و نیز حقوق‌دانان و قانون‌گذاران از دیرباز دریافتند، و تحت قواعدی فقهی و حقوقی اعلام کردند که هیچ کس نباید به دیگران ضرر بزند و همچنین هیچ ضرری نباید جبران نشده باقی بماند،بلکه هرکس به دیگری خسارتی وارد کند باید آن را جبران نماید. فصل دوم مبانی مسئولیت مدنی نامیده شده است که در ذیل بحثی با عنوان جایگاه مبنای مسئولیت مدنی،مؤلف می‌نویسد:حقوق و قواعد حقوقی در بستری از نیازها،ضرورت‌ها،دانش‌های موجود،عرف و سنت و تنوع و تعدد روابط اجتماعی شکل گرفته و تکامل و توسعه و تعمیق یافته است. نویسنده در صفحه 61 بحثی را ذیل عنوان «مبانی حقوقی مسئولیت مدنی»آغاز کرده و نوشته است:در مسئولیت مدنی سه عنصر مهم وجود دارد:واردکننده زیان،فعل زیان‌بار و زیان دیده. بخش دوم این کتاب،ارکان مسئولیت مدنی را مورد بحث و بررسی قرار داده است و در سه فصل به صورت مبسوط و تحلیلی پیرامون سه رکن فعل زیان‌بار،رابطه سببیت،زیان بحث کرده است. مؤلف در فصل سوم بخش دوم،مفهوم زیان را مورد امعان نظر قرار داده است،در همین رابطه می‌خوانیم:واژه ضرر در ادله مسئولیت مدنی چون(من اضر من طریق المسلمین فهو له ضامن)و قاعده(لا ضرر و لا ضرار)برفرض دلالت بر ضمان به کار رفته است."