Abstract:
در چند دهه گذشته، مفهوم سرمایه فرهنگی در جامعه شناسی آموزش و پرورش منشاء مطالعات علمی فراوانی در سراسر جهان شده است. این مطالعات که عمدتا براساس دو مدل بازتولید فرهنگی بوردیو و تحرک فرهنگی دیمجیو صورت گرفته است، به نتایج متفاوتی دست یافته اند. این پژوهش با هدف ارزیابی تجربی این مدل ها انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش آموزان دوره های راهنمایی و متوسطه شهرستان جوین در سال تحصیلی 90-89 بوده است. نمونه نهایی این تحقیق که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند، 369 نفر بود. نتایج تحقیق نشانگر آن است که سرمایه فرهنگی خانواده سهم قابل ملاحظه ای در موفقیت تحصیلی فرزندان دارد، ولی یافته های این تحقیق از ادعاهای اساسی این دو مدل یعنی، ارتباط این سرمایه با متغیرهای طبقه ای و اقتصادی حمایت نمی نماید.
Machine summary:
نقش سرمایه فرهنگی درنابرابریهای تحصیلی طبقات و گروههای مختلف و تأثیر برخورداری از این سرمایه در بهرهمندی بیشتر ازفرآیند تحصیل،از جمله موضوعاتی بوده است که بسیاری از پژوهشهای تجربی در سراسر جهان به آنپرداختهاند.
نتایج این دو گروه از پژوهشهای انجام شده در واقع تایید دو فرضیهمتفاوت از یکدیگر در قالب دو مدل متفاوت برای تأثیر سرمایه فرهنگی بر موفقیت تحصیلی بوده است: فرضیه اول:(مدل بازتولید فرهنگی بوردیو)بازگشت به سرمایه فرهنگی در بین دانشآموزانطبقات بالای اقتصادی بیشتر از دانشآموزان طبقات پایین است.
بر اساس این نتایج،در بینشاخصهای سرمایه فرهنگی،سرمایه اقتصادی و شاخصهای آن و برخی متغیرهای زمینهای،چهار شاخصسرمایه فرهنگی یعنی دانش والدین از نهاد آموزشی،منش،رفتار مطالعاتی والدین و تحصیلات آنها برموفقیت تحصیلی تأثیر مستقیم و مثبت و بر پایگاه اقتصادی و اجتماعی(ناظر بر سه شاخص تحصیلات،درآمد و شغل والدین میباشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)در تبیین رفتار مطالعاتی والدین،هر چند درآمد خانوار همبستگی معکوسی با آن دارد و اینشاخص را متعلق به مدل تحرک فرهنگی معرفی مینماید،ولی در مدلهای تبیین این شاخص فرهنگی؛اولا سرمایه اقتصادی خانواده به طور کلی هیچ تأثیر مثبت یا منفی ندارد.
ecnegrevnoc larutluC o} شاخصهای سرمایه فرهنگی در گروههای مختلف است.
به عبارت دیگر،سرمایه فرهنگی والدین تأثیر قابلملاحظهای بر موفقیت تحصیلی فرزندان آنها دارد،ولی سرمایه فرهنگی خانواده ارتباط قابل توجیه باجایگاه اقتصادی افراد ندارد و تأثیرگذاری این سرمایه تابع سازوکار دیگری است که میتوان آن راسازوکار همگرایی فرهنگی نامید.
aeroK htuoS fo esac ehT:sseccus loohcs dna latipac larutluC.
evitcepsrep erutluc sutats fo tcapmi ehT:sseccus laicos dna latipac larutluC.
sutibah fo elor ehT:sseccus loohcs dna,redneg,latipac larutluC.
86-44,)1(57,noitacudE fo ygoloicoS loohcs dna secruoser larutluC.
219-398,53,ygoloicoS,tnemniatta lanoitacude dna latipac larutluC.