Abstract:
آنچه اندیشه اقتصادی اسلام را از سایر اندیشهها و نحلههای اقتصادی متمایز میسازد ، ارائه دیدگاههای اقتصادی با استفاده از منبع لایزال وحی و آموزههای دینی است. تجربه تاریخ اقتصادی در بحرانهای اقتصادی با منشاء قرضدهی ربوی و اعتبار، صحت الگوی قرضدهی اقتصاد اسلامی بهویژه در مسأله تحریم ربا و قرض بیش از پیش آشکار میشود. این مقاله به برخی اشکالات نظام اقتصاد متعارف غرب در مورد قرضدهی میپردازد و در این زمینه نگاه اندیشمندان منتقد آن را ارائه کرده است. این مقاله ضمن ارائه خصوصیات اقتصادی سازوکار قرضدهی در اسلام، ویژگی بارز این اندیشه را در مقایسه با اندیشههای رقیب مطرح میکند.
Machine summary:
در اين راستا عوامل ديگر تأثيرگذار بر اقتصاد از منظر قرض دهي از ناحيه خلق اعتبار را بايد در بي ثباتي ذاتي در نتيجه خلق اعتبار، ايجاد ادعاهاي باطل و توزيع نامناسب درآمد و عدم امکان کنترل عمومي جامعه بر نظام اعتباري به دليل پيچيدگي زياد جستجو نمود.
٣. برخي راهکارهاي جايگزين در اقتصاد متعارف غرب براي حل مشکل قرض دهي در بستر اعتبار تأثيرات نامطلوب مکانيزم ذخيره جزيي بر توزيع درآمد و تفاوت در علايق سرمايه گذاري و ترجيحات مصرفي و شکل گيري ادوار تجاري در مسير خلق اعتبار بانکي سبب شد تا ديدگاه هايي در رد و يا اصلاح نظام بانکداري مبتني بر اصل ذخيره جزيي توسط انديشمندان اقتصادي غرب مطرح گردد.
آله شش ايراد اساسي را بر بانکداري مبتني بر ذخيره جزيي وارد مي داند: خلق و محو پول از طريق بانک هاي خصوصي حساسيت مکانيزم اعتبار به نوسانات کوتاه مدت اقتصادي شکل گيري بنيان ناپايداري توسط قرض گرفتن در زماني کوتاه و وام دهي در بلندمدت از بين رفتن توزيع عادلانه درآمد از ناحيه خلق ادعاهاي باطل و نادرست عدم امکان کنترل درخصوص مکانيزم اعتبار عدم وجود نظارت و کنترل مؤثر بر عرضه کل پول 1.
در ادامه برخي از نتايج و آثار نظام پولي مورد پذيرش اسلام در چارچوب قرض الحسنه و مشارکت در سود و زيان ارائه مي شود و وجوه افتراقي که اين شيوه را از انديشه هاي رقيب متمايز مي کند، بيان مي گردد.
در اين بستر لزومي به شکل گيري بهره پولي نيست و بانک مي تواند بدون تفکيک فعاليت قرض دهي و سپرده پذيري (چنانچه در الگوي اصلاحي بانکداري مطرح مي شود) فعاليت بانکداري خود را انجام دهد.