Abstract:
شعرا و ادبای شیعی عرب در اشعار ضمن به کارگیری ذوق شاعرانه و توجه
به ظرافتهای ادبی؛ سعی بر آن داشتهاند که اشعارشان صبغه ارزشی نیز داشته باشد.
لذا از شعر به عنوان ابزاری کا رآمد و تاثیرگذار در جهت بیان عقاید خویش استفاده
کردهاند آنان با رویکرد به روایات تاویلی قرآن، کوشیدهاند از سطح ظاهر گذر کرده
و به معانی عمیق باطنی آن دست یابند: و همین امر شعر شاعر شیعی را در ردیف
اسناد تاریخی قرار داده است در این مقاله سعی شده است ضمن بیان نمونه هایی از
این گونه اشعار, شواهد و مستندات تاویلی آنها نیز ذکرگردد.
Machine summary:
"«سید حمیری»نیز متأثر از تأویل آیه مذکور،الفاظ هادی و منذر را بر پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم وعلی علیه السلام انطباق میدهد: {Sهمان اخوان ذاهاد الی ذا#و ذا فینا لا مته نذیرا#فاحمد منذر و اخوه هاد#دلیل لا یضل و لا یحیرS}(حمیری،200) تأویل«راسخون» «دعبل»در قصیده غرا و جاودانه تائیه خویش با استناد به آیه{/«هو الذی انزل علیکالکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب و اخر متشهابهات فاما الذین فی قلوبهم زیغفیتبعون ما تشابه منه ابتغاء الفتنة و ابتغاء تأویله و ما یعلم تأویله الا الله و الراسخون فیالعلم»/}(آل عمران،7)میگوید: {Sو ذووا الکتاب القائمون بامره#و العالموا متشابه الایاتS}(خزاعی،72) شاعر مصداق واقعی راسخون در علم را،اهل بیت علیهم السلام میداند و این برداشت برپایه تأویلی است که راجع به این واژه از امام صادق علیه السلام نقل شده است:«نحنالراسخون فی العلم و نحن نعلم تأویله».
شاعر با اسلوب احتجاجآمیز،عناد و دشمنی با جانشینی پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم را امری عاریاز حقیقت میداند و با اشاره به تأویل آیه مذکور میگوید: {Sقل للذی عادی وصی محمد#و ابان لی عن لفظه انکارا#من عنده علم الکتاب و حکمه#من شاهد یتلوه منه نذاراS} {Sعلم البایا و المنایا عنده#فصل الخطاب نمی الیه و صاراS}(حمیری،214) نتایج مقاله 1-شعر شیعی در رویکرد به قرآن و حدیث از مرحله ذوق پردازی شاعرانه و تفننادبی گذر کرده،صبغهای ارزشی یافته و در خدمت اهداف اعتقادی درآمده است."