Abstract:
از عمده ترین مسائل فراروی کشورهای در حال توسعه، دستیابی به توسعه پایدار، امنیت فراگیر و عدالت اجتماعی می باشد. با یک بررسی اجمالی می توان به جایگاه ضعیف مناطق مرزی و حاشیه ای در مقایسه با مناطق مرکزی کشور در فرآیند توسعه ملی و منطقه ای پی برد. از دلایل این امر می توان انزوای جغرافیایی مناطق مرزی، دوری از قطب های صنعتی ـ اقتصادی و توسعه نیافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برشمرد. وجود این گونه مسائل درمناطق مرزی باعث شده تا کشورها در قالب بازارچه های مرزی که از شناخته شده ترین روش های توسعه اقتصادی نواحی مرزی بهشمار می رود، قدم در راه مبارزه با مسائل متنوع ناشی از عقب افتادگی در نواحی مذکور بگذارند.
این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی و تکیه بر منابع کتابخانه ای و میدانی سعی در بررسی و تبیین نقش بازارچه های مرزی در امنیت و توسعه پایدار نواحی پیرامون خود بویژه در استان خراسان جنوبی را دارد. فرض اصلی این مقاله این است که: بازار چه ها پتانسیل بالایی در افزایش امنیت و توسعه پایدار نواحی پیرامون خود را دارند. یافته های تحقیق بیانگر این مطلب است که بازارچه های مورد نظر تا حدود زیادی توانسته اند در توسعه نواحی پیرامون خود تاثیر مثبت بگذارند که این امر بستر لازم را برای افزایش امنیت در ابعاد مختلف فراهم آورده است. لازم به ذکر است که بازار چه ها در بعضی از شاخصه ها مانند بهبود وضعیت تحصیلی و ارتقاء سطح علمی ساکنان مناطق دارای کارکرد منفی بوده است که نکته ای قابل تامل بوده و ما را متوجه این نکته می سازد که توسعه مقوله ای فراتر از پیشرفت می باشد.
Sustainable development، comprehensive security and social justice are the major issues for the developing countries to realize. A glance is enough to understand about the minimum share of borderline communities in the national and regional development plans in comparison with the central regions. Some reasons for this backwardness may be the geographical solitude of the border regions، distance from industrial and economic centers، as well as social، economic، political and cultural underdevelopment. To develop the border areas، countries have created border markets which are among the best known tools for economic development of these disadvantaged areas. This، they do to fight various problems resulting from underdevelopment in these areas. This study with descriptive-analytical approach has relied on library and field studies to clarify the role of border markets in sustainable security and development of the environs especially in Southern Khorasan Province.
The hypothesis is: these border markets possess high potentials for boosting sustainable security and development in their environs. The findings suggest that border markets have managed to relatively make a positive impact in the development of their environs. Such a relative development has boosted security in various aspects. It should be noted، however، that these border markets have made a negative impact on improvement of such factors as education and scientific upbringing of the residents in these areas. The point suggests that development is something beyond progress.
Machine summary:
"در برهههایی از روند توسعهتجاری کشور که بسیاری از اقلام قابل ورود نبودند،بازارچهها به واسطه گستردگی اقلاموارداتی،علیرغم همه مشکلاتشان معبرهای خوبی برای واردات کالا بودند و حتی به گفتهپارهایی از فعالین در بازارچهها،همواره مورد کالاهای قانونی و بدون ریسکپذیری ارجحیتدارد،ولیکن به دلیل افزایش تعرفهها و کاهش توان خرید مردم و افزایش تقاضای خرید کالایمرغوب و ارزانتر،کمکم واردات کالا از بازارچهها،بویژه کالاهای مصرفی و خانگی،جایخود را به معبرهایی دادند،که مجاری ورودی آنها به واسطه نزدیکی با مسیرهای عبور کالاهای&%OPG019G% بازارچهای اینطور استنباط میکردند که مناطق مرزی و بازارچههای مرزی یکی از مکانهایورود قاچاق کالا بوده و لذا در گزارشات برخی دستگاههای،از بازارچهها بهعنوان معبر قاچاقکالا یاد میشود.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 6-یافتههای میدانی 6-1-نقش بازارچهها در افزایش امنیت منطقه از آنجایی که یافتههای این بخش مبتنی بر مطالعات میدانی است،اقدام به طراحی پرسشنامهایدر راستای ارزیابی فرض اصلی تحقیق شد که در بر گیرنده شاخصها و زیرشاخصهایمتناسب با امنیت و توسعه مناطق مرزی در دو سطح اطلاعات فردی و سطح روستاهایپیرامون بوده و به شرح جدول شماره 2 میباشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول شماره 8 نشان میدهد که میزان رغبت و علاقه به تحصیل در بین ساکنین تا حدودیکم شده،میزان رغبت زنان و دختران به حفظ حجاب تغییر چندانی نداشته،رغبت اهالی بهتماشای فیلمهای خارجی و موسیقی آن سوی مرز افزایش یافته،بازارچه در جلوگیری از جریانقاچاق و کاهش آن تا حدی مؤثر بوده،میزان موفقیت پاسگاههای مرزی درخصوص امنیتمرزها و امنیت عمومی افزایش چشمگیری داشته،همچنین بازارچه در کاهش مهاجرت و افزایش تمایل به ماندن در منطقه و نیز افزایش رفتوآمد تجار غیربومی مؤثر بوده است."