Abstract:
انسان در میان موجودات عالم آفرینش، از شخصیتی پیچیده برخوردار است؛ چراکه شخصیت انسان، ترکیبی از ویژگی های روانی، بدنی، زیستی و اجتماعی است که به تدریج برای شخص پدیدار شده، به وی چگونگی رفتار و تطابق با محیط را القا می کند؛ از این رو در فهم شخصیت انسان، باید به سوال هایی پاسخ داده شود از جمله: چیستی مفهوم شخصیت، چرایی تنوع شخصیت، آیا شخصیت انسان، تربیت پذیر بوده و قابل رشد است یا خیر؟ و اینکه ویژگی های شخصیت تعادل یافته چیست. این جستار می کوشد تا در حد توان، به آنها پاسخ داده، فصلی تازه در این باره بگشاید و سرانجام، ویژگی ها و نشانه های شخصیت رشد یافته را تبیین نماید.
Among the creatures of the world of creation، man is of a more complicated personality; because man’s personality is a combination of psychological، physical، biological، and social characteristics، which develop very slowly، persuading people to adapt themselves to the environment. To understand human personality، some questions such as the following are to be answered: what is personality? Why are there various personalities? Is human personality trainable and capable to grow? What are the features of a balanced personality?
This research tries to answer as much as possible the above questions، to open a new chapter in this respect، and finally explain the features and signs of the fully-developed personality.
Machine summary:
تعادل شخصیت، عوامل و ویژگیها رضا وطندوست بنیاد پژوهشهای اسلامی – گروه مطالعات فرهنگی زائر چکیده تاریخ دریافت: 7/2/1390 – تاریخ پذیرش: 7/5/1390 انسان در میان موجودات عالم آفرینش، از شخصیتی پیچیده برخوردار است؛ چراکه شخصیت انسان، ترکیبی از ویژگیهای روانی، بدنی، زیستی و اجتماعی است که به تدریج برای شخص پدیدار شده، به وی چگونگی رفتار و تطابق با محیط را القا میکند؛ از این رو در فهم شخصیت انسان، باید به سؤالهایی پاسخ داده شود از جمله: چیستی مفهوم شخصیت، چرایی تنوع شخصیت، آیا شخصیت انسان، تربیت پذیر بوده و قابل رشد است یا خیر؟ و اینکه ویژگیهای شخصیت تعادل یافته چیست.
همین دیدگاههای متفاوت «درونگرا» و «برون نگر» است که منشأ بروز تعریفهای متفاوت و گاه متعارض گشته است، تا آنجا که برخی، تا پنجاه تعریف برای شخصیت آدمی ذکر کردهاند بنگرید به: روان شولتز، نظریههای شخصیت، ترجمه یوسف کریمی و همکاران، چاپ دوم: نشر ارسباران، 1378ش، ص10؛ مایلی، ساخت، پدید آیی وتحول شخصیت، ترجمه محمود منصور، دانشگاه تهران، 1368ش، ص 1؛ احمد ترابی، «انسانهای آرمانی در نگاه قرآن»، پژوهشهای قرآنی، ش 15 - 16، ص 210.
1- عوامل سرشتی تأثیر عوامل سرشتی در شخصیت انسان، امری انکارناپذیر است و به تجربه ثابت شده است که فرزندان آدمی، افزون بر آنکه در صورت و اندام خود، صفاتی را از نیاکان خود به ارث میبرند، اغلب در شاکلة شخصیتی خویش نیز از آنان ارث میبرند: «فإن العرق دساس» بنگرید به: طبرسی، مکارم الاخلاق، چاپ ششم: نشر الشریف الرضی، 1329ق، ص197؛ ابن ادریس، السرائر، چاپ دوم: قم، جامعة مدرسین، 1411ق، ج2، ص559.