Abstract:
یکی از مهترین مباحثی که در سالهای اخیر در محافل حرفه ای و دانشگاهی مطرح بوده، بحث دستکاری قیمت در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مقاله ابتدا با انجام آزمون های تسلسل، خودهمبستگی و بررسی پسماند رگرسیون، وجود بازدهی غیر عادی (تفاوت معنی دار بین بازدهی واقعی و بازدهی انتظاری تعدیل شده برمبنای ریسک)، در سهام130 شرکت بورسی که طی سالهای 1381 تا انتهای 1385 در مقاطعی از نوسانات شدید قیمتی برخوردار بوده اند، مورد بررسی قرار گرفت تا از این طریق، شرکت های دستکاری شده مشخص گردند. شرکت هایی که روند نوسانات قیمت آنها تصادفی نبوده و قیمت سهم در هر مقطع دارای خودهمبستگی با قیمت های گذشته باشند، بیانگر بروز دستکاری قیمت در سهم مذکور خواهد بود.
در بخش بعدی با استفاده از روش رگرسیون لوجیت باینری مدلی برای پیش بینی دستکاری قیمت با استفاده از متغیرهای شفافیت اطلاعات، نقد شوندگی سهم، اندازه شرکت (سرمایه شرکت)، نسبتP/E طراحی گردید. در آخر با انجام آزمونهای والد، درستنمایی، لاندای ویلکس کارایی مدل در پیش بینی دستکاری قیمت در بورس تهران مورد تایید قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به سطح معنی داری (P-value <0.05 )، تابع درستنمایی آزمون-2Loglikelihood= 27.49)) و ضریب تعیین محاسبه شده (Cox & Snell R2=0.792 ,0.799) و همچنین ضریب لاندای ویلکس محاسبه شده (ilk's Lambda=0.205) ، مدل از کارآیی بالایی برای پیش بینی دستکاری قیمت برخوردار است.
Price manipulation in the Tehran Stock Exchange has been one of the most widely discussed issues among academic and professional practitioners in recent years. In this article، we first calculated the abnormal Returns- significance difference between actual and risk-based adjusted expected returns- by using an autoregressive test، for all 130 accepted firms in the Tehran stock market during 2002-2006، which seemed to be manipulated، since they had experienced great fluctuations in their stock prices. For any firm، if changes in share prices are not at random and/or its stock prices are autocorrelated with the past ones، it can be concluded that the firm is under a price manipulation. In the next stage، we have developed a binary logit regression model for predicting the firms' price manipulation based on four factors i.e. the information transparency، the liquidity of the shares، the size (capital) of the firm and the P/E ratio. Finally، the model efficiency for predicting price manipulation in the Tehran Stock Exchange is validated by using appropriate statistical tests such as، The Wald، Likelihoods Function، and the Wilk's Lambda tests. The results showed that the model is efficient and robust for predicting the price manipulation (P<0.05، Wilk's Lambda=0.205; Cox & Snell R2=0.792 ،0.799; -2Log likelihood= 27.49).
(
, 
, 
)
