Abstract:
زبان و ادبیات عربی و فارسی در طول
تاریخ به خصوص پس از ظهور اسلام شاهد
تاثیرات مثقابل در یکدیگر بوده و نقاط
مشترک دینی و فرهنگی از جمله عوامل
زمینهساز این پدیده به شمار آمده است.
ابونواس و رودکی در کنار قصههای قرآنی و
داستانهایی چون لیلی و مجنون و آثاری
شاهد خوبی بر این مدعاست. در بین اثار
صادق چوبک شباهتهای قابلتوجهی را به
نمایش میگذارند. این شپاهتها و اختلاف
سلیقههای موجود در تفسیر آنها و نیز تاثیر
متقابل و البته احتمالی این دو نویسنده بر
مقاله به آن پرداخته و اظهارنظرهای
مختلف افراد را در این زمینه گوشزد نموده است.
Machine summary:
"مقایسهی میان أولاد حارتنا و سنگ صبور دکتر حسین ابویسانی1 تاریخ دریافت مقاله:88/08/12 تاریخ پذیرش مقاله:88/09/22 -چکیده زبان و ادبیات عربی و فارسی در طول تاریخ به خصوص پس از ظهور اسلام شاهد تأثیرات متقابل در یکدیگر بوده و نقاط مشترک دینی و فرهنگی از جمله عوامل زمینهساز این پدیده به شمار آمده است.
نقاط مشترک دو داستان شخصیتهای اصلی أولاد حارتنا و حوادث روی داده در آن و نیز تفسیر گروهی از صاحبنظران دربارهی آنها به عنوان نامها و حادثههای نمادین،به شرح زیر است: جبلاوی-حضرت پروردگار بدریهی-عایشه حارهینجهان هستی عرفهی-دانش بشری أدهم-آدم(ع) طرد أدهمناخراج آدم و حوا از بهشت أمیمهی-حوا(ع) قدری-قابیل قاسم-پیامبر اسلام(ص) همام-هابیل جبل-حضرت موسی(ع) إدریس-شیطان رفاعهی-حضرت عیسی(ع) مرگ جبلاوی-موت حضرت پروردگار حسن-حضرت علی(ع) مزرعهی جبلاوی-بهشت موعود در مقابل،شخصیتهای مهم نمایشنامهی پایانی سنگ صبور و نمادین بودن آنها نیز در یک تفسیر ایدئولوژیک،به شکل زیر مطرح میشود: زروان-حضرت پروردگارا مشیانه-حوا(ع) اهریمن-شیطان درخت دانش-دانش بشری مشیا-آدم(ع) نابودی زروان-موت حضرت پروردگار متن رسمی جایزهی نوبل ادبی سال 1988 میگوید:با عنایت به تصمیم این فرهنگستان در سال جاری جایزهی نوبل ادبی برای نخستین بار به فردی مصری به نام نجیب محفوظ که در قاهره متولد شده و در همانجا نیز زندگی میکند اعطا گردید.
دیگر آنکه در کنار تفسیر ایدئولوژیک از این دو داستان مبنی بر وجود افکاری الحادی در آنها،آرای برخی صاحبنظران نشان میدهد که اندیشهی اصلی اولاد حارتنا و سنگ صبور یعنی"نزاع میان دانش و دین"و"پایان نقش خالق هستی در ادارهی آن"،اندیشهای نفوذی در مشرق زمین است و به نقطهی خاصی از آن محدود نمیشود یعنی اینکه چنین افکاری بالقوه در این قسمت از کرهی خاکی وجود دارد لذا در نقطهی دیگری نیز میتوان ظهور آن را انتظار داشت."