Abstract:
این تحقیق در راستای بررسی سلامت خانواده و بعضی از عوامل اجتماعی موثر بر آن انجام گرفته است. در این پژوهش ابتدا بر اساس مبانی نظری موجود، خانواده سالم با شش مولفه صمیمیت و همدلی، استقلال اعضای خانواده، رضایتمندی، تامین نیاز اعضای خانواده، انسجام خانواده و حاکمیت ارزش های اخلاقی- اسلامی در خانواده مفهوم سازی شده است. با تعریف عملیاتی این مولفه ها وضعیت سلامت خانواده مورد سنجش قرار گرفته است. سپس سلامت خانواده به کمک بعضی از متغیرهای مربوط، از جمله وضعیت سلامت خانواده های جهت یاب زوجین، همسانی سرمایه اقتصادی و فرهنگی خانواده های جهت یاب زوجین، روابط خویشاوندی و محیط اجتماعی خانواده، تبیین شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده، و جامعه آماری آن خانواده های تهرانی که دست کم پنج سال از زندگی مشترک آن ها گذشته و دست کم دارای یک فرزند بوده اند می باشد. حجم نمونه 367 خانواده بر آورد شده، که با نمونه گیری تصادفی از بلوک های مناطق 22 گانه شهر تهران انتخاب شده و داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه از آنها جمع آوری گردیده است. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده نشان می دهد که قوی ترین رابطه سلامت خانواده با متغیر سلامت خانواده جهت یاب است. دومین متغیر که رابطه قوی و معناداری با سلامت خانواده دارد رابطه خانواده با خویشاوندان است. متغیرهای همسانی اقتصادی و فرهنگی خانواده جهت یاب و همچنین متغیر محیط اجتماعی رابطه معناداری با سلامت خانواده نشان ندادند.
Machine summary:
"همچنان در طول زمان با وجود ناراضی بودن افرادتشکیل دهندهاش میل به تداوم داشته و شخصیت و رفتار افراد تشکیل دهنده خود راتحت تاثیر قرار میدهد(براد شاو،1386:39-66:-279:2005, etieL dna socubihC 182) در این نظریه خانواده سالم و موفق،منظامی است که در آن همه اعضا موافقهستند و همه مناسبات میان افراد روال طبیعی و رضایتمدانه خود را دارد.
برای تبیین سلامت و موفقیتخانواده ما به نظریههایی که به وضعیت خانواده جهت یاب،همسانی سرمایه اقتصادیخانواده زن و شوهر،همسانی سرمایه فرهنگی خانواده زن و شوهر،روابط خویشاوندیو محیط اجتماعی توجه کردهاند پرداختیم و بر آن اساس چارچوب نظری تحقیق راتدوین نمودیم: یکی از نظریههایی که اثر مداوم و ماندگار یادگیری در دوران کودکی را تبیینمیکند نظریه یادگیری است،که در روانشناسی و جامعه شناسی از نظریههای پذیرفتهشده است.
همان گونه که گذشت خانواده سالم را با 6 مولفه توصیف کردهایم که عبارتند از:صمیمیت و همدلی بین اعضای خانواده،استقلال اعضای خانواده،رضایتمندی اعضای خانواده،تامین نیاز اعضای خانواده،انسجام خانواده و حاکمیت ارزشهای اخلاق واسلامی،توزیع فراوانی و درصد این مولفهها در جدول 4 آمده است: (به تصویر صفحه مراجعه شود)در همه مولفهها بیشترین فراوانی در حد متوسط دیده میشود.
در جدول 6 رابطه این دو متغیر نشان دادهشده است: جدول 6-رابطه همسانی اقتصادی خانوادههای زن و شوهر با سلامت خانوادهخودشان(درصد) (به تصویر صفحه مراجعه شود)با توجه به معنادار نشدن مقدار کندال و کااسکویر و اسپیرمن میتوان گفت کهبین همسانی سرمایه اقتصادی خانوادههای جهت یاب زوجین و سلامت خانوادهخودشان در این پژوهش رابطه معناداری دیده نشد."