Abstract:
طرح مسئله: درجامعه ایران، زنان به عنوان نیمی از جمعیت، نقش به سزایی در اشتغال و توسعه جامعه دارند. از این رو پرداختن به مقوله کار زنان و ارتباط آن با وضعیت سلامت زنان امری اجتناب ناپذیر است. از طرفی همان طور که می دانیم سلامت علاوه بر مداخلات پزشکی، به عوامل اجتماعی ـ اقتصادی مانند نوع شغل و گروه های شغلی وابسته است. هدف اصلی این مطالعه بررسی ارتباط بین سلامت روان و رده های شغلی یک سازمان به عنوان یک تعیین کننده اجتماعی سلامت، در زنان شاغل می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی ـ تحلیلی و روش مطالعه، روش مقطعی است. جامعه آماری این پژوهش شامل زنان شاغل در مراکز بهزیستی شهر تهران است و نمونه آماری این پژوهش از 160 نفر زن شاغل در مراکز بهزیستی شهر تهران تشکیل می شود؛که نمونه ها به روش خوشه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. در این مطالعه برای اندازه گیری متغیرهای مورد بررسی از چک لیست اطلاعات فردی با متغیرهای دموگرافیک و پرسش نامه سلامت عمومی(GHQ28) استفاده شد. یافته ها: با مقایسه ای که در بین 4 رده شغلی تعیین شده با نمره سلامت روان زنان به عمل آمد؛ یافته های پژوهش نشان دادندکه بین سلامت روان زنان و رده های شغلی، ارتباط معنی داری وجود دارد(005/0p<). در مقایسه دو به دو رده های شغلی، یافته ها نشان دادند که اختلاف معنی داری بین سلامت روان زنان شاغل در رده شغلی مدیران با زنان شاغل در رده شغلی کارشناسان وجود دارد و زنان در رده شغلی مدیران از سلامت روان کم تری نسبت به رده بعدی خود یعنی کارشناسان برخوردار می باشند. نتایج: بنا بریافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که رده های شغلی با توجه به ویژگی ها و شرایطی که دارد می تواند ارتباطی بر افزایش یا کاهش سلامت فرد شاغل به عنوان یک تعیین کننده اجتماعی سلامت، داشته باشد؛ از این رو توصیه می شود که مدیران سازمان ها، سیاست گذاران بخش سلامت و برنامه ریزان بهداشت شغلی، به عوامل شغلی و اجتماعی موثر بر سلامت مثل رده های شغلی (به ویژه در مورد زنان که از گروه های آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند)، در برنامه-ریزی ها و سیاست گذاری های خود توجه بیش تری نشان دهند.
Machine summary:
"نتایج:بنابر یافتههای پژوهش میتوان نتیجه گرفت که ردههای شغلی با توجه به ویژگیها و شرایطی که دارد میتواند ارتباطی بر افزایش یا کاهش سلامت فرد شاغل به عنوان یک تعیین کنندۀ اجتماعی سلامت، داشته باشد؛ازاینرو توصیه میشود که مدیران سازمانها،سیاستگذاران بخش سلامت و برنامهریزان بهداشت شغلی،به عوامل شغلی و اجتماعی مؤثر بر سلامت مثل ردههای شغلی(بهویژه در مورد زنان که از گروههای آسیبپذیر جامعه محسوب میشوند)،در برنامهریزیها و سیاستگذاریهای خود توجه بیشتری نشان دهند.
در این مطالعه،سلامت روان 160 نفر از زنان شاغل در سازمان بهزیستی شهرستان تهران در چهار ردۀ شغلی مورد بررسی قرار گرفت براساس یافتههای حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نتایج زیر حاصل شد: یافتههای پژوهش نشان داد که بین نمرۀ سلامت روان و ردههای شغلی ارتباط معنیداری وجود دارد یعنی ردههای شغلی به عنوان یک عامل اجتماعی میتوانند بر سلامت تأثیرگذار باشند و با مقایسهای که در بین 4 ردۀ شغلی با نمرۀ سلامت روان زنان به عمل آمد مشاهده شد که در مجموع،وضعیت سلامت روان زنان شاغل در ردۀ شغلی کارشناس نسبت به سایرین از وضع بهتری برخوردار است،در مقایسۀ دوبهدو ردههای شغلی یافتهها نشان دادند که اختلاف معنیداری بین سلامت زنان شاغل در ردۀ شغلی مدیر با زنان شاغل در ردۀ شغلی کارشناس وجود دارد و زنان در ردۀ شغلی مدیر از سلامت کمتری نسبت به ردۀ بعدی خود یعنی کارشناس برخوردار میباشند؛که به نظر میرسد میتواند به دلایلی مثل سطح مسئولیت و پاسخگویی بیشتر،استرسهای شغلی و فشار کار که احتمالا میتواند نشاندهندۀ انتظار و درک بیشتر آنان از محیط کارشان باشد."