Abstract:
ﻳﻜﻲ از روﻳﻜﺮدﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﻣﺮوزه ﺑﻪ آﺛـﺎر ادﺑـﻲ، ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﻣـﺘﻦ و ﻣﺤﺘـﻮا را در ﻧﻈـﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد و از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﻳﻂﻫـﺎی ﭘﻴـﺮوان ﻓﺮﻣﺎﻟﻴـﺴﻢ و ﻣﺤﺘﻮاﮔﺮاﻳـﺎن دوری ﻣـﻲﺟﻮﻳـﺪ. ﻛﺴﺎﻧﻲ ﭼﻮن ﺑﺎﺧﺘﻴﻦ و ﮔﻠﺪﻣﻦ، ﺷﻴﻮه ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﭼﻨﻴﻦ روﻳﻜـﺮدی ﺑﻨﻴـﺎن ﻧﻬـﺎده ﺑﻮدﻧﺪ. در اﻳﻦ روﻳﻜﺮد اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﺤﺘﻮای اﺛﺮ و ﺟﻬﺎن ﺑﻴﻨﻲ ﻧﻬﻔﺘﻪ در آنﺑﺎ ﻣﺘﻦ اﺛﺮ، راﺑﻄﻪای ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ وﺟﻮد دارد. ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﻌﺮ ﺳﻬﺮاب ﺳﭙﻬﺮی ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﮔـﻮاﻫﻲ 901 ﺑﺮ درﺳﺘﻲ ﭼﻨﻴﻦ روﻳﻜﺮدی ﺑﺎﺷﺪ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻴﺎن اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻋﺎدتﺳﺘﻴﺰ ﺳﭙﻬﺮی و زﺑﺎن ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰش ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮد.ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎره 32، ﺑﻬﺎر8831 ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻌﺮ ﺳﭙﻬﺮی ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﻧﺪﻳـﺸﻪ ﻋـﺎدتﺳـﺘﻴﺰ او ﺑـﺮ زﺑـﺎﻧﺶ ﻧﻴـﺰ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﻓﺮاوان ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰی و ﻫﻨﺠﺎرﺷﻜﻨﻲ در ﺷﻌﺮ او ﻣﺆﻛﺪ اﻳـﻦ اﻣـﺮ اﺳﺖ. ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺄﻣﻞ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﭙﻬﺮی از ﺑـﻴﻦ اﻧـﻮاع ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰﻳﻬـﺎ )= ﻣﻌﻨـﺎﻳﻲ، واژﮔـﺎﻧﻲ، زﻣﺎﻧﻲ( ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰی ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺗـﺸﺨﻴﺺ، ﭘـﺎرادوﻛﺲ، ﻛـﺎرﺑﺮد ﺗـﺼﺎوﻳﺮ و ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺗﺎزه، ﻧﻤﺎد و ﺣﺲآﻣﻴﺰی و... اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮده و از اﻧﻮاع دﻳﮕﺮ ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰی، ﻛﻤﺘـﺮ ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺘﻪ اﺳﺖ. دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺪﻳﺸﻪ و ﻧﻈﺎم ﺧﺎص ﻓﻜﺮی ﺳﻬﺮاب ﺟـﺴﺘﺠﻮ ﻛﺮد ﻛﻪ از ﺳﻮﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﭘﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ و اراﺋﻪ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ اﺳـﺖ ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: 03/11/7831 ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 7/7/7831 ∗ ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺎزﻧﺪرانو از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ روﻳﻜﺮد ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻤـﻮاره در ﭘـﻲ ﺗـﺎزﮔﻲ وﻏﺒﺎرروﺑﻲ از ﻫﺴﺘﻲ اﺳـﺖ. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻤـﻲﺗـﻮان اﻧﺘﻈـﺎر داﺷـﺖ از ﻫﻨﺠـﺎرﮔﺮﻳﺰی زﻣـﺎﻧﻲ )ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﮕﺮاﻳﻲ( - ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ دﻳﺪﮔﺎه ﻓﻜﺮی وی اﺳﺖ- اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﺪ.
Machine summary:
"دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺪﻳﺸﻪ و ﻧﻈﺎم ﺧﺎص ﻓﻜﺮی ﺳﻬﺮاب ﺟـﺴﺘﺠﻮ ﻛﺮد ﻛﻪ از ﺳﻮﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﭘﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ و اراﺋﻪ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ و اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ اﺳـﺖ ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: 03/11/7831 ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 7/7/7831 ∗ ﻛﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻣﺎزﻧﺪران و از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ روﻳﻜﺮد ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻫﻤـﻮاره در ﭘـﻲ ﺗـﺎزﮔﻲ وﻏﺒﺎرروﺑﻲ از ﻫﺴﺘﻲ اﺳـﺖ.
ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎر32، ﺑﻬﺎر8831 ﺑﺮای اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، ﺳﻪ دﻓﺘﺮ ﺷﻌﺮ »ﺻﺪای ﭘـﺎی آب«، »ﻣـﺴﺎﻓﺮ« و »ﺣﺠـﻢ ﺳـﺒﺰ« ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ؛ زﻳﺮا در اﻳﻦ ﺳﻪ دﻓﺘـﺮ، رﻧـﮓ و ﺑـﻮی ﻋﺮﻓـﺎﻧﻲ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣﺤـﺴﻮس، و ﺳﻬﺮاب اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی ﻧﺎب و ﻛﺸﻒ و ﺷﻬﻮدﻫﺎی ﻋﺎرﻓﺎﻧﻪ را در اﻳﻦ اﺷﻌﺎر ﺑﺮوز داده اﺳـﺖ؛ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺳﻴﺮوس ﺷﻤﻴﺴﺎ در آﻧﻬﺎ ﻣﺒﻨﺎی ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ و دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻨﺴﺠﻢ ﻓﻜﺮی دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد)رک: ﺷﻤﻴﺴﺎ، 6731: 21(.
021 در اﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﻧﻴﺰ »ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﺷﻮق و ﻓﻜﺮ« رﻓﺘﺎری اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ دارد و ﺑـﻪ ﻣﺎﻧﻨـﺪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی زﻧﺪه رﻓﺘﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎی ﺑـﺴﻴﺎر دﻳﮕـﺮی ﻛـﻪ ذﻛـﺮ آﻧﻬـﺎ در اﻳـﻦ ﻣﻘـﺎل ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎره32، ﺑﻬﺎر8831 ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﺪ.
ج( ﻫﻨﺠﺎرﮔﺮﻳﺰی از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺮﻛﻴﺒﻬﺎی ﺗﺎزه ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ادﺑﻲ ﺳﺎل6، ﺷﻤﺎر32، ﺑﻬﺎر8831 ﺳﻬﺮاب ﺳﭙﻬﺮی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻮر و ﻫﻴﺠﺎن دورﻧﻲ و ﺗﺎزﮔﻲﻃﻠﺒـﻲ ﻛـﻪ در وی وﺟـﻮد دارد، ﻳﻜﻲ از ﺷﺎﻋﺮاﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﺗﺮﻛﻴﺒﻬﺎی ﺑﺪﻳﻊ و ﺗﺎزه ﺗﻮﺟﻪ ﺧـﺎص ﻧـﺸﺎن داده اﺳﺖ.
دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ را ﺑﺎﻳﺪ در ﻧﻈﺎم ﻓﻜﺮی ﺳﻬﺮاب ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻧﺪﻳﺸﻪای دروﻧﮕﺮا دارد و از ﻳﻚ ﺳﻮ در ﭘﻲ اراﺋﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و آﻣﻮزهﻫﺎی ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ در ﺷﻌﺮ ﺧﻮد اﺳﺖ و از ﺳﻮﻳﻲ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ روﻳﻜﺮد ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﻨـﺪ و ﻫﻤـﻮاره در ﭘـﻲ ﺗـﺮ و ﺗـﺎزﮔﻲ و ﻏﺒﺎرروﺑﻲ از ﻫﺴﺘﻲ اﺳـﺖ."