Abstract:
اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺤﺜﻲ اﺳﺖ درﺑﺎره ﻣﻘﻮﻟﻪ زﺑﺎﻧﻲ ﻗﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آرای ﺑﺮﺧـﻲ دﺳـﺘﻮرﻳﺎن. ﺑـﺪﻳﻦ331 ﻣﻨﻈﻮر ﻧﺨﺴﺖ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﺑﺎب ﻗﻴﺪ اراﺋﻪ، و ﺳـﭙﺲ ﺟـﺎﻣﻌﺘﺮﻳﻦ آن آورده ﺷـﺪه اﺳﺖ؛ آن ﮔﺎه ﺗﻔﺎوت ﻗﻴﺪ و ﻣﺘﻤﻢ ﻗﻴﺪی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ، ﺟﺎﻳﮕـﺎه ﻇﻬـﻮر آن ﺑـﺎﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل7، ﺷﻤﺎره03 و 92، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 9831 ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ اﻓﻌﺎل ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻗﻴﺪ، اﺧﺘﻼف آرای دﺳﺘﻮرﻧﻮﻳﺴﺎن درﺑﺎره ﺣﺮف رﺑﻂ ﻳـﺎ ﭘﻴﻮﻧـﺪ ﺑـﻮدن ﺑﺮﺧـﻲ از ﻋﻨﺎﺻـﺮ زﺑـﺎﻧﻲ از ﻗﺒﻴـﻞ »در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ، از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ، اﮔﺮ و...« ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑـﺎ اراﺋـﻪ دﻻﻳﻠـﻲ ﺣـﺮف رﺑﻂ ﺑﻮدن اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ رد ﺷﺪه اﺳﺖ.
Machine summary:
ﺑـﺪﻳﻦ331 ﻣﻨﻈﻮر ﻧﺨﺴﺖ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن در ﺑﺎب ﻗﻴﺪ اراﺋﻪ، و ﺳـﭙﺲ ﺟـﺎﻣﻌﺘﺮﻳﻦ آن آورده ﺷـﺪه اﺳﺖ؛ آن ﮔﺎه ﺗﻔﺎوت ﻗﻴﺪ و ﻣﺘﻤﻢ ﻗﻴﺪی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ، ﺟﺎﻳﮕـﺎه ﻇﻬـﻮر آن ﺑـﺎﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل7، ﺷﻤﺎره03 و 92، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 9831 ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ اﻓﻌﺎل ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ.
وی در اداﻣﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳـﺪ: »ﮔـﺮوه ﻗﻴـﺪی ﻳﻜﻲ از ﺳﺎزهﻫﺎی ﮔﺮوه ﻓﻌﻠﻲ و از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻨﺪه آن اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺮوه ﻗﻴـﺪی ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎیادﺑﻲ ﺳﺎل7، ﺷﻤﺎره03 و 92، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 9831 ﻧﻘﺶ ﻗﻴﺪ را در ﺟﻤﻠﻪ اﻳﻔﺎ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ )ﻫﻤـﺎن، ص 411(.
ﺑﺎﻃﻨﻲ ﻧﻴﺰ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻗﻴﺪ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ: ﮔﺮوه ﻗﻴﺪی ﻓﺎرﺳﻲ از ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳـﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن واﺣﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ، ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺪ، ﺟﺎﻳﮕﺎه ادات را اﺷﻐﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻮدﻛﻲ در اﺛﺮ ﺧﻮردن ﻗﺮﺻﻬﺎی ﺳﻤﻲ ﻣﺎدرش ﻣﺴﻤﻮم ﺷﺪ )ﺑﺎﻃﻨﻲ، 6831: ص171(.
ﻓﺮﺷﻴﺪود در دﺳﺘﻮر ﻣﻔﺼﻞ ﺧﻮد ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ: ﻗﻴﺪ ﻛﻠﻤﻪای اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻀﻤﻮن ﺟﻤﻠـﻪ ﻳـﺎ ﻓﻌﻞ ﻳﺎ ﺻﻔﺖ ﻳﺎ ﻗﻴﺪ ﻳﺎ ﮔﺮوه وﺻﻔﻲ ﻳﺎ ﻗﻴﺪی ﻳﺎ ﻓﻌﻠﻲ و ﻳﺎ ﻫﺮ ﻛﻠﻤﻪ دﻳﮕﺮی ﺑﺠـﺰ اﺳـﻢ را ﻣﻘﻴﺪ ﻛﻨﺪ و ﭼﻴﺰی ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ آن ﺑﻴﻔﺰاﻳﺪ )ﻓﺮﺷﻴﺪود، 4831: ص954(.
ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﻴﺰ در ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻗﻴﺪ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ: ﻗﻴﺪ ﻛﻠﻤﻪ ﻳﺎ ﮔﺮوه ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ ﻳﺎ ﺟﻤﻠﻪای اﺳﺖ ﻛـﻪ ﻓﻌﻞ ﻳﺎ ﺻﻔﺖ ﻳﺎ ﻗﻴﺪ دﻳﮕﺮ ﻳﺎ ﺟﻤﻠﻪای را ﺑﻪ ﭼﻴﺰی از ﻗﺒﻴﻞ زﻣﺎن، ﻣﻜـﺎن، ﻣﻘـﺪار، ﺣﺎﻟـﺖ، ﻛﻴﻔﻴﺖ، ﺗﺄﻛﻴﺪ و ﺟﺰ آن ﻣﻘﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻗﻴﺪ ﺑﺮﺧﻼف ﺻﻔﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ اﺳﻢ ﭼﻴﺰی ﻧﻤﻲاﻓﺰاﻳﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮوﻳﺰ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮب اﺳﺖ.