Abstract:
دربین شکاف های اجتماعی، بحث قومیـت و پیامـدهای اجتمـاعی و فرهنگـی آن از اهمیت خاصی برخوردار شده است . این مهم از آن جهت نمود و تجلی می یابـد کـه منطقه ی خاورمیانه علاوه بـر اهمیـت اسـتراتژیک و منـابع خـدادادی، دارای تنوعـات گسترده ی قومی، نژادی و فرهنگی است . در این میان ایـران و همسـایگان آن بـه نحـو گسترده ای تحت تاثیر آثار ناشی از تنوعات فرهنگی - اجتماعی قومیـت قـرار دارنـد. لذا نحوه ی تعامل حاکمیت و دولت با تنوع قومی و اتخـاذ سیاسـت هـای سـنجیده و معقولانه ، در همگرایی اجتمـاعی و فرهنگـی و سیاسـی تاثیرگـذار اسـت و مـی توانـد فرصتی برای تقویت امنیت ملی کشور و تضمین آینده ی آن باشد. با توجه به اینکه تـا اواسـط قـرن بیسـتم ، ایـران هـیچ گونـه تجربـه ای از سیاسـی شـدن اختلافات زبانی و مذهبی بعنوان اساس حرکت هـای سیاسـی گریـز از مرکـز بـه خـود ندیده بود، حوادث اخیر بلوچستان با محوریت مسایل قـومی در نـوع خـود در تـاریخ ایران بیسابقه می نماید. بدین لحـاظ ، بـرای تبیـین تحـولات فـوق ناچـار بایـد تـراکم شکاف های تشدید کننده روند گریز از مرکز مورد بازخوانی وتحلیل قرار گیرد.
Machine summary:
چگونگي هدايت تنوع قومي و تراکم شکاف هاي(قومي، مـذهبي، زبـاني) در منـاطق قوم نشين (به عنوان يک واقعيت اجتناب ناپذيرو همچنين تغييرناپذير که همواره زمينه ساز سوءاستفاده بيگانگان به منظور تهديد امنيت ملي مي گردد) در مسيري که تهديـد و چالشي براي امنيت ملي قلمداد نگرديده و بـالعکس ضـريب امنيـت ملـي جمهـوري اسلامي را افزايش و به عنوان پديده اي مثبت و همگرا با سيستم سياسي و امنيـت ملـي حاکم بر جامعه ايران محسوب گردد،بازشناسي مجموعه اي از عوامـل مـوثردر ايجـاد واگرايي قومي با نظام سياسي حاکم را مي طلبد که وجهه همـت ايـن قلـم واقـع شـده است .
به منظور تبيين اين موضوع لازم است تا ابتدا جايگاه قوميـت در مباحـث امنيـت ملـي مورد بحث و بررسي قرارگيرد سپس با توجه به تنوع قومي در ايران و حوادث مـرزي اخير در منطقه بلوچستان مشخص شود که کاهش آسيب پـذيري امنيـت ملـي تـا چـه انـدازه از همگرايـي شـکاف هـاي اجتمـاعي بـويژه دو شـکاف قوميـت و مـذهب در موضوع مورد مطالعه اين پژوهش (بلوچستان )تاثير مي پذيرد ؟ تأثير قوميت ها بر امنيت ملي مسأله قوميت و کشمکش هاي قومي ذهن بسياري از محققـان علـوم اجتمـاعي را از اواسط نيمه دوم قرن بيستم به بعد به خود جلب کرده است .
تنوع قوميدرايران در نوشته هاي مربوط به علوم اجتماعي ، تعاريف مختلفي از مفهوم قوميت ، اقليت و يا گروههاي قومي به عمل آمده اسـت کـه عمـدتا بـا شـرايط خـاص اجتمـاعي ايـران انطباق کامل نداشته و از اين رو نميتوانند کاملا گوياي وضعيت اقوام و تنـوع قـومي در ايران باشند(احمدي، ٥١:١٣٧٦).