Abstract:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اعتبار و روایی سازه مقیاس آخرت نگری در دانشجویان معتکف و غیر معتکف دانشگاه تهران انجام شد. نمونه آماری این پژوهش دو گروه دانشجویان معتکف (152 نفر) که به شیوه نمونه گیری هدفمند و دانشجویان غیر معتکف (45 نفر) را شامل بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند،. ابزار پژوهش مقیاس آخرت نگری ابراهیمی-بهرامی احسان بود که اخیرا معرفی شده است. برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی 40 ماده از مقیاس آخرت نگری به شیوه تحلیل مولفه های اصلی نشان داد که این مقیاس از 5 عامل اصلی اشباع شده است. به منظور بررسی اعتبار مقیاس آخرت نگری و خرده مقیاس های آن از روش همسانی درونی (ضریب آلفای کرونباخ) استفاده شد. مقادیر آلفای کرونباخ در گروه معتکف، غیر معتکف و کل نمونه در دامنه 92/0-71/0 قرار داشت که نشان دهنده اعتبار مطلوب این مقیاس بود.
Machine summary:
برای اینکه این مقیاس ها اعتبـارو روایـی کارآمـدتری داشته باشند باید ابزارهای اندازه گیری دقیق و معتبری وجود داشته باشد وایـن بـه نوبـة خـود مستلزم استفاده از مفاهیم و سازه های روشن دین ودینـداری و اسـتفادة درسـت از روش هـای مقیاس سازی و روان سنجی علمی است (آذربایجانی ،١٣٨٥).
درایـران نیـز پـژوهش هـایی درایـن خصوص انجام شده که با مطالعة دقیق تراین پژوهش ها مشاهده می شود اکثراین مقیـاس هـااز دو جهت نقدپذیرو قابل بررسی هستند: الف ) ازاین نظرکه درتهیه و تدوین این مقیاس ها، عمدتا پژوهشگران از الگوی کـلاگ و اسـتارک ١(١٩٦٨) و آلپـورت (١٩٦٧) اسـتفاده کـرده انـد و کمتـر بـه منـابع اسـلامی مراجعـه کرده اند(به نقل ازخدایاری فرد وهمکاران ، ١٣٨٧)؛ب )از نظرویژگی های روش شناختی مثـل ضعف در گزارش کامل ویژگی های روان سنجی ابزارها ومقیاس های طراحی شده به خـصوص چگونگی به دست آوردن روایی وپایایی آن ها.
از آنجاکه گرایش به جهان بعد از مرگ (آخرت نگری )از مهم ترین اعتقادات مذهبی افـراد به شمارمی آید و با توجه به اهمیت نقش خصیصة آخرت نگری در حوزة روان شناسـی دیـن و نبود مقیاس هایی که بتواند میزان سطوح این نگرش های دینی را مـشخص کنـد،ایـن پـژوهش اعتبارو روایی سازة مقیاس آخرت نگری ابراهیمی - بهرامی احـسان را بـر اسـاس نمونـه ای از دانشجویان معتکف وغیرمعتکف دانشگاه تهران بررسی کرد.
ابزار پژوهش مقیاس آخرت نگری ابراهیمی -بهرامی احسان (١٣٩٠):این پرسشنامه با استفاده ازآیات و روایات استخراج شده از منابع دین مقدس اسلام ساخته شده است که ابتدا شامل ٧٧ سـؤال بود.