Abstract:
جهاد اقتصادی یکی از مصادیق مهم حماسه اقتصادی می باشد که تاثیر آن در حفظ و پیشرفت کشور کم تر از دیگر جهاد ها نیست. اهل بیت(ع) به این مهم از همان آغاز توجه داشته و مواردی پیرامون این مطلب بیان کرده اند. اهمیّت جهاد اقتصادی تا آنجا ست که در کلام اهل بیت(ع) برتر از جهاد با دشمنان در میدان های جنگ معرفی شده است و این مهم ناشی از اهمیّت استقلال اقتصادی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان در سطح خرد و استقلال اقتصادی جامعه در سطح کلان می باشد. از مهم ترین مصادیق جهاد اقتصادی در کلام اهل بیت(ع) می توان به: توسعه فرهنگ کار و کوشش، اهمیّت تولید، انضباط اقتصادی، عدالت اقتصادی، برنامه ریزی اقتصادی و اخلاق اقتصادی اشاره کرد. با توجه به اهمیّت موضع اقتصادی کشور در عصر حاضر و شعار سال 1392 توسط مقام معظم رهبری با عنوان حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی، جستار پیش رو به بررّسی مولفه های حماسه اقتصادی از دیدگاه قرآن و اهل بیت(ع) می پردازد و از این رهگذر تصویری از مهم ترین مصادیق آن را بیان می نماید.
Machine summary:
"((نساء/29) ای کسانی که ایمان آورده اید اموالتان را در میان خود به باطل نخورید مگر این که داد و ستدی از روی رضایت شما باشد تأثیر اقتصاد ناسالم بر بحران اجتماعی اگر به هر طریقی اقتصاد ناسالم باشد سبب بحران اجتماعی میشود (یأیها الذین ءامنوا لا تأکلوا أموالکم بینکم بالباطل إلا أن تکون تجارة عن تراض منکم و لا تقتلوا أنفسکم((نساء/29) (و) مبارزه با ربا آیه (أحل الله البیع»((بقره/275) (خدا بیع را حلال کرد) خرید و فروش را، که نوعی کسب و تلاش اقتصادی است، حلال کرده.
اشاره دیگر گزاره های اثباتی در بحث ربا، این حالت عدم تعادل را شفاف تر می سازد، از قبیل این که، ربا موجب کم شدن خیرخواهی اجتماعی، کمرنگ شدن انگیزه های نوعدوستی، تقویت سودپرستی در دل های مردم، ایجاد بی رغبتی به فعالیت های اقتصادی سودمند می شودکم فروشی و ضایع نمودن اموال مردمکم فروشی از گناهان بزرگ و اجتماعی است و آثار زیانباری به اقتصاد جامعه دارد (و زنوا بالقسطاس المستقیم، و لا تبخسوا الناس أشیاءهم و لا تعثوا فی الأرض مفسدین((شعراء/182-183) «که ای مردم آنچه می فروشید با سنگ تمام بدهید و از کم فروشی حذر کنید (و اموال مردم را برگردانید) و با این وضع بذر فساد در زمین نپاشید»و یا در آیه دیگر می فرماید: (و لا تنس نصیبک من الدنیا و أحسن کما أحسن الله إلیک و لا تبغ الفساد فی الأرض((قصص/77)یعنی(بهره ات را از دنیا فراموش مکن و تا می توانی به خلق خدا نیکی کن و در روی زمین خواهان فساد مباش (ز) مبارزه با رشوه خواری (ولا تأکلوا أموالکم بینکم بالباطل وتدلوا بها إلی الحکام لتأکلوا فریقا من أموال الناس بالإثم وأنتم تعلمون((بقره/188)؛ و اموالتان را میان خودتان به ناروا مخورید و [به عنوان رشوه قسمتی از] آن را به قضات مدهید تا بخشی از اموال مردم را به گناه بخورید در حالی که خودتان [هم خوب] می دانید."