Abstract:
وقوع انقلاب صنعتی سوم معروف به انقلاب دیجیتالی در عرصه ارتباطات سبب وقوع تحولی گردید
که به جهانی شدن معروف است. جهانی شدن به معن ای نزدیکی دولت ها و ملت ها به یکدیگر در
عرصه های مختلف پیامدهای سیاسی متفاوتی داشته است که یکی از مناقشه آمیزترین آنها در حوزه
فرهنگ می باشد. چرا که برخی اندیشمندان جهانی شدن را مساوی با سلطه فرهنگ غرب دانسته اند و
در مقابل برخی دیگر آن را فرصتی برای گروه های صاحب خرده فرهنگ در جوامع چند فرهنگی
برای معرفی فرهنگ خود در عرصه جهانی از طریق اینترنت و تکنولوژی های نوین ارتباطی تلقی
کرده اند. رویکرد خوش بینانه نسبت به تاثیر جهانی شدن برای گروه های صاحب خرده فرهنگ سبب
طرح این سوال گردیده است که آیا چنین تاثیری اجماع ملی را در جوامع چند فرهنگی با چالش
مواجه نمی کند؟ چرا که اجماع ملی به معنای توافق اعضای یک جامعه در خصوص باورها، ارزش ها
و هنجارهای مشترک می باشد. جامعه ایران نیز به دلیل زندگی گروه های صاحب افتراق از نظر
زبانی، مذهبی و فرهنگی از چنین آسیبی با توجه به رشد طبقه متوسط جدید، به ویژه دانشجویان، و
افزایش استفاده از اینترنت از سوی آنها از چنین مصونیتی در امان نیست. هدف از نگرش این مقاله
تبیین رابطه میان استفاده از اینترنت و تاثیر آن بر اجماع ملی در ایران می باشد. این مطالعه از نوع
تحقیق پیمایشی است و داده های آن با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری شده اند. جامعه آماری
مورد مطالعه کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال 1391 می باشند که تعداد 184 نفر به عنوان
نمونه تحقیق تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. یافته های
و فعالیت های آماری مربوط مورد تحلیل قرار Amos و SPSS تحقیق با استفاده از نرم افزار
گرفته اند. با تقسیم میزان مصرف اینترنت به دو سطح میزان و نوع استفاده از آن و اجماع ملی به
سه بعد اجماع فرهنگی، اجماع حقوقی و اجماع سیاسی یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه
معناداری میان آنها وجود دارد.
Machine summary:
"جهانی شدن در عرصههای مختلف سیاسی،اقتصادی و فرهنگی پیامدهایی داشته است که شاید یکی از مهمترین پیامدهای آن در عرصه سیاست و فرهنگ در جوامع چند فرهنگی و صاحب خردهفرهنگ،به چالش طلبیدن انسجام ملی و اجماع در این جوامع باشد.
لذا باتوجه به چنین پیشینهای محور اصلی پژوهش حاضر را این سؤال تشکیل میدهد که جهانی شدن و استفاده از اینترنت چه تأثیری بر اجماع ملی در جامعه ایران داشته است؟ضمن اینکه برای تسهیل در امر پژوهش دانشجویان دانشگاه اصفهان بهعنوان نمونه آماری برای مطالعه موردی انتخاب شدهاند.
در این راستا،سؤال اصلی این پژوهش این است که میزان و نوع مصرف اینترنت از سوی دانشجویان چه تأثیری میتواند بر میزان انسجام(اجماع)ملی آنان داشته باشد؟ جهانی شدن؛تعریف،تاریخچه و ابعاد واژه جهانی شدن در زبان فارسی معادل کلمه «Globalization» درنظر گرفته شده است.
در ایران نیز اینترنت و تکنولوژیهای نوین ارتباطی از یک طرف با گسترش و رواج هنجارها و الگوهای فرهنگی مشترک به تقویت اجماع ملی کمک کرده است و از طرف دیگر برای گروههای صاحب خردهفرهنگ و وجه افتراق این امکان را فراهم کرده است تا با بهرهگیری از دنیای مکها وجه افتراق خود را پررنگ و از آن بهعنوان عامل هویتبخشی و بهچالشطلبیدن اجماع ملی استفاده کنند.
در این راستا یافتههای پژوهش نیز نشان میدهد که بین میزان و نوع کاربری اینترنت در تمام ابعاد اجماع ملی یک رابطه معنیداری وجود دارد به عبارت دیگر به هر میزان افراد از اینترنت بیشتر استفاده میکنند میزان اجماع فرهنگی،حقوقی و سیاسی آنها کمتر میشود."