Abstract:
این تحقیق با هدف مطالعه عوامل موثر بر افزایش کارآمدی تحقیقات در حوزه علوم انسانی و بررسی راه های بهبود عملکرد پژوهشی اعضای هیئت علمی در حوزه مذکور انجام گرفته و در آن از روش پیمایش و رویکردی تلفیقی (کمی و کیفی) در جمع آوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل اعضای هیئت علمی دانشکده های علوم انسانی دانشگاه های دولتی است که با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، 370 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. در تحلیل داده های کمی، از شاخص های گرایش مرکزی و آزمون های تی تک متغیره و تحلیل واریانس یک طرفه بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که بهبود عملکرد پژوهشی اساتید در علوم انسانی از طرفی نیازمند انجام اصلاحات در رویکردهای سازمانی و مدیریت و سیاست گذاری پژوهشی است و از طرف دیگر مشروط به اجرای برنامه های توانمندسازی و تقویت بنیه های حرفه ای اساتید در زمینه پژوهش و فراهم کردن شرایط و منابع مناسب مالی، مادی و علمی برای انجام فعالیت های پژوهشی توسط اساتید است. فراهم کردن بسترهای مناسب و حمایت گرای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و لحاظ کردن دغدغه های شخصی و حرفه ای اعضای هیئت علمی نیز از جمله عوامل موثر بر رونق فعالیت های پژوهشی است.
The main objective of the present research is to study factors influencing efficiency of research in humanities as well as studying ways to improve research performance of humanities faculty members. The research method applied was survey through a synthetic (qualitative and quantitative) approach in collecting the required data. The statistic population of the present research consisted of faculty members of the humanities departments of state universities. The sample included 370 faculty members who were selected through stratified cluster sampling method. In order to analyze the quantitative data، centripetal tendency measures and single variable t-test as well as one-sided analysis of variance were used. The results indicate that improvement of research performance depends on the following factors: improvement of organizational and managerial approaches and policymaking attitudes; implementation of enabling plans، strengthening of professional foundations of the faculty members in the field of research; providing them with suitable financial، material and scientific resources for research activities; providing them with suitable protective social، cultural and political contexts; and taking into consideration their personal and professional concerns
Machine summary:
"بهعلاوه نتایچ آزمون تی تک متغیره در ارتباط با وضعیت دیدگاه اساتید در زمینه نقش و اثر عوامل ساختاری و اداری مؤثر بر عملکرد پژوهشی اعضای هیئت علمی علوم انسانی نشان میدهد با عنایت به اینکه P<%5 است،میتوان استنتاج کرد که باز مهندسی عوامل ساختاری و اداری دانشگاهها میتواند به بهبود و تقویت عملکرد پژوهشی اساتید این حوزه بینجامد(جدول 3).
مضافا اینکه نتایج آزمون تی تک متغیره در ارتباط با وضعیت دیدگاه اساتید در زمینه نقش منابع بر عملکرد پژوهشی اعضای هیئت علمی علوم انسانی نشان میدهد با عنایت به اینکه P<%5 است،نقش مثبت تقویت و افزایش منابع و امکانات پژوهشی در بهبود و تقویت عملکرد پژوهشی اساتید این حوزه مورد تأیید قرار میگیرد(جدول 7).
بنابراین با عنایت به یافتههای این مطالعه میتوان نتیجه گرفت که اگر سیاستگذاران و مدیران نظام آموزش عالی و مؤسسات دانشگاهی کشور خواهان ایجاد تحول در عرصه فعالیتهای پژوهشی و فرایند تولیدات علمی علوم انسانی بهعنوان یک حوزه مهم علمی سرنوشتساز که خودباوری تئوریک و تجربی ما از نظر دینی،فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی و سیاسی در گرو اعتلای دستاوردهای علمی و تحقیقاتی آن است،میباشند،باید: اولا:از بعد ساختاری و اداری،دانشگاهها با بازبینی و اصلاح تسهیل ضوابط اداری، آییننامههای پژوهشی و مورد عنایت قرار دادن ماهیت خاص،پیچیده و چندوجهی علوم انسانی در تصمیمگیریهای سازمانی در خصوص پژوهشها و و پژوهشگران این حوزه و همچنین رفع موانع اداری دستوپاگیر،حضور پژوهشگران و اساتید علوم انسانی را در عرصه پژوهشگری تسهیل و زمینههای کاری،حرفهای و انگیزشی قویتری برای ترویج و بهبود فعالیتهای پژوهشی اساتید فراهم نمایند.
Ledley & Lovejoy (به تصویر صفحه مراجعه شود) چنانچه ملاحظه میگردد در چارچوب مفهومی مذکور نیل به دستاوردهای پژوهشی (تولیدات علمی)مطلوب به منزله نقطه کانونی و هدف غایی فرایند پژوهش در حوزه علوم انسانی مستلزم فراهم کردن بستر مناسب برای ایفای نقش عوامل و بازیگریهای مهمی است که اساسا در عملکرد پژوهشی اساتید علوم انسانی دارای یک کارکرد لجیستیکی و ستادی میباشند."