Abstract:
در کشور ما طراحی شهری به مفهوم امروزی، سابقه چندان طولانی ندارد و در این بین طراحی فضاهای بازی کودکان خصوصا گروه سنی 5 تا 12 سال هم اولویت کمتری را داشته است. در شهرسازی سنتی ما به دلیل هویت مندی و احساس تعلق ساکنین به فضا و سازگارتر بودن آن با جوامع سنتی، کودکان به راحتی می توانستند فضای مورد نیاز خود را برای بازی بیابند. امروزه افزایش شهرنشینی و تغییر نحوه زندگی محدودیت های فضایی و زمانی بیشتری را برای کودکان و بازی آنها ایجاد کرده که موجب شده تا روش بازی آنها کاملا متفاوت از نسل قبل شود. رواج بازی های کامپیوتری بین بیش از 80 درصد کودکان امروز، این مسئله را ثابت و لزوم راه حل های شهرسازانه را در شهرهای معاصر برای اختصاص فضای مناسب برای این قشر سنی ایجاب می کند. این مقاله با تحلیل و ارزیابی دو محله گلسار و دروازه لاکان در شهر رشت به عنوان دو محله جدید و قدیمی با استفاده از اصول و معیارهای جاری در طراحی فضاهای بازی به مقایسه این دو پرداخته و با اثبات فرضیاتی که انتظارات کودکان امروز از فضای بازی را فراتر از تاب و سرسره های سنتی دانسته و آن را نیازمند بازنگری می بیند و تاثیر محیط کالبدی را روی رفتارهای بازی کودکان و فعالیت فیزیکی آنها تایید می کند، سعی در ارایه اصول و نگرشی نو در باب طراحی فضاهای بازی کودکان خصوصا گروه سنی 5 تا 12 سال دارد. نگرشی که طراحی زمین های بازی معاصر را بر اساس شناخت نیاز کودکان امروز و ارتقای کیفیت محیط شهری هدف غایی خود قرار می دهد تا فرصت های بازی کیفی را از طریق فرایند آگاهانه ایجاد کند.
Machine summary:
اين مقاله با تحليل و ارزيابي دو محله گلسار و دروازه لاكان در شهر رشت به عنوان دو محله جديد و قديمي با استفاده از اصول و معيارهاي جاري در طراحي فضاهاي بازي به مقايسه اين دو پرداخته و با اثبات فرضياتي كه انتظارات كودكان امروز از فضاي بازي را فراتر از تاب و سرسرههای سنتي دانسته و آن را نيازمند بازنگري میبیند و تأثير محيط كالبدي را روي رفتارهاي بازي كودكان و فعاليت فيزيكي آنها تأييد میکند، سعي در ارایه اصول و نگرشي نو در باب طراحي فضاهاي بازي كودكان خصوصاً گروه سني 5 تا 12 سال دارد.
اين مقاله برگرفته از پاياننامه كارشناسي ارشد آرزو معانی منجیلی با عنوان : «تدوين اصول طراحي فضاهاي بازي كودكان با تأكيد بر گروه سني 5 تا12 سال (مطالعه موردي شهر رشت)» است كه با حمایتهای مالي مركز پژوهشهای شوراي اسلامي شهر رشت و به راهنمایی دکتر حمیدرضا ابراهیمی درگروه شهرسازي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قزوين انجام شده است.
با اين پيشفرضها كه البته درستي آنها در جامعه آماري مورد مطالعه نيز اثبات شد : ویژگیهای اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي خانواده از قبيل سن، شغل، درآمد و ميزان تحصيلات والدين و از طرفي ميزان تعاملات اجتماعي و نوع روابط ساكنين محله با يكديگر با ميزان بازي كودكان در فضاهاي بازي غير رسمي بدون حضور والدين رابطه مستقيم دارد؛ اين پژوهش در جهت يافتن پاسخي منطقي براي سؤالات ذيل است : تصورات و انتظارات كودكان در دنياي مدرن امروز از فضاي بازي خارج از خانه چيست؟ آيا بين نوع طراحي فضاهاي بازي و انواع رفتارهاي بازي كودكان ارتباطي وجود دارد؟ فرضيات اين تحقيق بر اين اساس استوار است كه : انتظارات كودكان امروز از فضاي بازي چيزي فراتر از تاب و سرسرههای سنتي بوده و نيازمند بازنگري است.