Abstract:
هدف این مقاله، اندازه گیری و تحلیل بهره وری عوامل تولید در صنعت سیمان ایران طی سال های 85-1360 می باشد. برای این منظور، از یک تابع هزینه ترانسلوگ استفاده شده که در برگیرنده چهار نهاده سرمایه، نیروی کار، انرژی و مواد است. با استفاده از این تابع هزینه، نخست یک مدل اقتصادسنجی ارائه و به روش رگرسیون های ظاهرا غیر مرتبط (SUR) تخمین زده شده است و سپس بهره وری های جزئی و کل محاسبه گردیده اند. بر اساس نتایج به دست آمده، بهره وری انرژی در صنعت سیمان ایران طی دوره مورد مطالعه کاهش و بهره وری های نیروی کار، سرمایه و مواد افزایش یافته است. شاخص های بهره وری کل نیز نشان دهنده افزایش بهره وری در صنعت سیمان کشور طی دوره مزبور می باشند. همچنین نتایج نشان می دهند که پیشرفت فنی در صنعت سیمان ایران طی دوره مورد مطالعه، سبب استفاده بیشتر از انرژی گردیده، در حالی که در مصرف نیروی کار، سرمایه و مواد صرفه جویی شده است.
Machine summary:
"ازاینرو به دلیل وجود دوگانگی بین توابع تولید و هزینه و همچنین به لحاظ ویژگیهای نظری و آماری توابع هزینه از جمله امان استخراج راحتتر توابع تقاضای عوامل تولید،از برآورد تابع هزینه دوگان استفاده میشود که قیمت کالای تولیدی را به عنوان تابعی از قیمتهای عوامل به صورت زیر بیان میکند: (9)(به تصویر صفحه مراجعه شود) که G نشاندهنده قیمت کالای تولیدی و k P ، i P ، e P و m P به ترتیب نشانگر قیمت عوامل سرمایه، نیروی کار،انرژی و مواد میباشند.
بنابراین،یک مدل اقتصادسنجی با اضافه کردن جزء تصادفی به دست میآید، همانند مدل زیر: (14)(به تصویر صفحه مراجعه شود) نهایتا نرخ تغییر فنی میتواند با ثابت نگه داشتن قیمتهای عوامل،از طریق منفی رشد قیمت تولید نسبت به زمان بیان شود؛همانطوری که در رابطه(11)نشان داده شده است: (15)(به تصویر صفحه مراجعه شود) با داشتن آمار و اطلاعات مورد نیاز،میتوان نسبت به تخمین سیستم توابع هزینه اقدام نمود.
krowemarF gnitnuoccA htworG برحسب تابع ترانسلوگ(21)،روابط کشش تولید در رابطه(22)برابر خواهد شد با: (23)(به تصویر صفحه مراجعه شود) باوجوداین،تحت بازدهی ثابت به مقیاس و بازارهای رقابتی،میتوان رابطه(23)را به صورت زیر نوشت: (24)(به تصویر صفحه مراجعه شود) یعنی کششهای تولید،کاملا با سهمهای هزینه عوامل تولید )t M( ،برابر میباشندا اکنون با جایگذاری سهم هزینه در رابطه(22)و به دست آوردن تغییر در مقادیر عوامل تولید در یک دوره زمانی ناپیوسته،میتوان نوشت: (25)(به تصویر صفحه مراجعه شود) این رابطه نشان میدهد که سهم هریک از عوامل در تولید،حاصلضرب متوسط سهم ارزش عامل و نرخ رشد آن میباشد.
در این مطالعه کششهای قیمتی و متقاطع با استفاده از روابط(17)،(18)و(19)و جدول(3)و نیز سیستم معادلات برآورد شده محاسبه شدهاند که نتایج به صورت زیر میباشد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) همچنانکه جدول نشان میدهد کششهای قیمتی برای همه عوامل دارای علامت منفی میباشد که با تئوری سارگار است."