Abstract:
روند تحول در حقوق و مسئولیت های اجتماعی زنان در طول تاریخ کند و همواره با حساسیت همراه بوده است. در پی ظهور اسلام، رویه ها و قواعد متحجرانه نسبت به زنان و دختران به شدت منع گردید و قرآن و سنت رویه های حمایت گونه از حقوق و مسئولیت های زنان را ارتقاء بخشیدند. رکود روندهای حضور اجتماعی زنان در سده های پس از ظهور اسلام به ویژه در سده های میانی موجی از جنبش های و نهضت های مساوات طلبانه زنان و مردان را در قالب مفاهیم فمینیستی در پی داشت که با افراط و تفریط هایی مواجه گشت و بنیاد خانواده را در جوامع غربی به شدت متزلزل کرد. این رویه های غلط، رجوع مجدد به قرآن کریم و سنت نبوی را در خصوص نحوه مشارکت اجتماعی زنان به عنوان یک ضرورت نه تنها پیش روی مسلمانان بلکه کلیه افراد جامعه بشری قرار داد. در این مقاله ضمن بررسی آداب حضور اجتماعی از منظر قرآن و سنت و آسیب شناسی نگاه های افراطی به حضور اجتماعی زنان، الگوی حضور اجتماعی آن ها با نگاه دینی در پرتو تجربه عملی نظام جمهوری اسلامی ایران که برخاسته از دین مبین اسلام است، بررسی و تجزیه و تحلیل می گردد.
Machine summary:
"ir مقدمه نحوة مشارکت و حضور اجتماعی زنان در طول تاریخ همواره حساسیت مخصوص به خود را داشته است بهطوریکه با ظهور هر پیامبری، تغییرات خاصی به نفع حقوق زنان صورت گرفته است؛ برای مثال، در پرتو آیین مسیحیت، حمایت از بیوهزنان افزایش یافت و با حضور اسلام، نوآوری و تحول خاصی در این حوزه به وجود آورد، بهطوریکه از همان ابتدا زندهبهگور کردن و سوءرفتار با دختران ممنوع کرد و قوانینی وضع نمود تا بر اساس آن زنان متأهل از حمایت و حقوق بیشتری برخوردار شوند.
قرآن کریم بدون تمایز قائل شدن بین زن و مرد در زمینههای مختلف بهویژه در عرصة حق تملک و تصرفات مالی، بیعت گرفتن، هجرت و جهاد، حضور در میدان جنگ و حضور در عرصههای مدیریتی و اجرایی و حتی شرکت در کار حکومت و داوری، ضمن رد ایدة خانهنشینی زنان بر مشارکت فعال آنها در عرصة اجتماعی با رعایت اصول دیگر تأکید میورزد؛ برای نمونه، صرفا به یک نمونه از این موارد، یعنی به رسمیت شناختن حق تملک و تصرف زنان مشابه مردان از نظر قرآن اشاره میگردد.
بهواقع، در اسلام زن و مرد از حقوق مساوی اما متفاوت برخوردارند، نقش مادری و تربیت فرزند از ارزش والایی برخوردار است، درعینحال، حضور زنان در عرصههای مختلف اجتماعی، با رعایت موازین شرعی و اخلاقی و تناسب شغل مطلوب و احیانا واجب است و تلاش فقها و حقوقدانان اسلامی بر این است تا با در نظر گرفتن عنصر زمان و مکان و با رعایت معیارها و اصول صحیح ضابطهمند استنباط، در جهت فهم متون دینی تلاش بیشتری نموده و راهکارهای علمیتر و بهروزتری را در جهت تضمین حقوق اجتماعی زنان ارائه کنند."