Abstract:
ضرورت سامان دهی نقاشی های دیواری به منظور رفع آلودگی های بصری شهرها امری اجتناب ناپذیراست، زیرا بخش عمده ای از ناآرامی های روانی و مشکلات فرهنگی کلان شهرهای کنونی، متاثر از ناهماهنگی های بصری محیطی است. استفاده صحیح از هنر نقاشی دیواری می تواند درتلطیف نماهای شهری نقش موثری ایفا کند.
این شاخه از هنر نقاشی ضمن داشتن اصول و معیارهای ثابت، دارای قواعد ویژه مناطق مختلف است. به طوری که این اصول و ضوابط می توانند به عنوان معیار سنجش کیفیت آثار نقاشی دیواری مورد استفاده قرارگرفته و براساس آن ها عیوب و کاستی های موجود بررسی شوند.
این طرح پژوهشی در پاسخ به چند سوال تنظیم شده است؛ اول این که نقاشی دیواری چیست و دارای چه وجوه تمایزی با هنر نقاشی در معنی عام آن است؟ برای پاسخ به این سوال، نقاشی های دیواری از دو دیدگاه بصری و محتوایی و براساس منابع مستدل و تخصصی کتابخانه ای مورد بررسی قرارگرفته اند و نمونه هایی موفق نیز از فرهنگ ها و تمدن های مختلف ارائه شده است. این بررسی منجر به تعیین حدود و مرزهای نقاشی دیواری می شود. سوال دوم این است که آیا نقاشی های دیواری شهرتبریز از نظر فنی و براساس اصول و معیارهای هنری و زیبایی شناسی در سطح قابل قبولی قرارگرفته اند؟ جهت پاسخ به این سوال55 نمونه عکاسی شده از نقاشی های به اجرا درآمده در سه دهه اخیر (پس از انقلاب) در سطح شهرتبریز به عنوان جامعه آماری، به روش مشاهده و تحقیق میدانی مورد بررسی و تحلیل و در نهایت ارزیابی قرارگرفته اند.
در این پژوهش بر اساس یافته های تحقیق و با توجه به اصول و قواعد مرتبط با هنر نقاشی دیواری، دلایل ضعف و کاستی ها با روشی علمی و به دور از هرگونه پیش داوری، تبیین شده است و در نهایت راهکارهایی نیز جهت ارتقاء سطح کیفی آثار ارائه شده است.
Machine summary:
"این طرح پژوهشی در پاسخ به چند سوال تنظیم شده است؛ اول اینکه نقاشیدیواری چیست و دارای چه وجوه تمایزی با هنر نقاشی در معنی عام آن است؟ برای پاسخ به این سوال، نقاشیهایدیواری از دو دیدگاه بصری و محتوایی و براساس منابع مستدل و تخصصی کتابخانهای مورد بررسی قرارگرفتهاند و نمونههایی موفق نیز از فرهنگها و تمدنهای مختلف ارائه شده است.
ساختار بصری و زیباییشناسانه آثار، خود به چهار حوزه زیر قابل تفکیک است: 1- وضعیت و موقعیت فیزیکی دیوار و نقاشیدیواری 2- کلیات مربوط به ساختار زیباییشناسانه اثر 3- تکنیک اثر و مواد و مصالح استفادهشده در دیوار و نقاشی 4- سبک و قالب هنری بهکار رفته در نقاشیدیواری (بر اساس رویکرد نشانهشناسانه و طبقهبندی عناصرتجسمی) در این پژوهش سعی شده است تک تک آثار در قالب جداولی بر اساس ویژگیهای خاص این هنر چند بعدی که پیش از این بهطور خلاصه بدانها اشاره شد و نیز چهار حوزه مطرح شده در بالا مورد بررسی قرارگیرند.
4- سبک و قالب هنری بهکار رفته در نقاشیدیواری (بر اساس رویکرد نشانهشناسانه و نیز بر اساس نوع پیامهای بصری) در زمینه شیوه اجرایی آثار بر اساس مفاهیم مطرحشده در حوزه نشانهشناسی در ارتباط با تفکیک بصری آثار هنرهای تجسمی، نقاشیهایدیواری بهعنوان یک نظام تصویری مستقل و براساس مجموعه علایم بهکار رفته از سوی هنرمند برای تعریف اهداف و ارزشهای موردنظر به سه دسته شمایلی (فیگوراتیو)، نمایهای (استعاری) و نمادین (سمبلیک) تقسیمشدهاند."