Abstract:
گرایش به معنویت و نگاههای عارفانه دینی در دوره معاصر، نیاز به بهرهمندی از نگاههایی با تفسیر عارفانه یا رویکرد عرفانی به قرآن مجید علاوه بر آنکه زبان این کتاب را برای فهم مخاطبین امروز قابل دستیابی مینماید، بلکه سبب میشود تا پیامها و مفاهیم اخلاقی ـ تربیتی مطرح شده در آیات شریفه بهصورت کاربردی استخراج و درک گردد. در بازار ارائه مکاتب مختلف عرفانی آن دسته از منابع که مطابقت بیشتری با مفاهیم کلام وحی دارند، هم قابل اعتبارترند هم ماندگارتر و به حق نزدیکتر. از این میان یکی از ارزشمندترین متون برجای مانده در حوزه متون عرفانی منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری است. این نوشتار سعی دارد تا با جستجوی مبنای قرآنی مفاهیم اخلاقی مذکور و تطابق معادل عرفانی این مفاهیم و با بسط تعاریف، توصیفات و تقسیمات خواجه عبدالله انصاری در باب اخلاق کتاب منازل السائرین، رویکرد عرفانی نویسنده به آیات قرآنی را پی جویی نماید.
Machine summary:
"در بخش حاضر سعی بر آن است تا با استفاده از مفاهیم مطرح شده ذیل آیه انتخابی هر منزل از سوی خواجه عبدالله، مبنا و استنادات قرآنی آنها در آیات شریفه در هر یک از منازل قسم اخلاق بررسی گشته و از این طریق تا حدی به چرایی گزینش آیات مذکور و عناوین معین شده برای هر مرحله پاسخ داده شود.
1 1-3-2- برخی شواهد قرآنی مرتبط به مفهوم شکر در منزل سی و سوم: واژه شکر و مشتقات آن 75 بار در قرآن مطرح شده است که از جمله آیاتی که به مفهوم سلوکی شکر در منزل سی و سوم از کتاب منازلالسائرین خواجه عبدالله ارتباط معنایی نزدیکی دارند عبارتست از: «قال الذی عنده علم من الکتاب أنا ءاتیک به قبل أن یرتد إلیک طرفک فلما رءاه مستقرا عنده قال هاذا من فضل ربی لیبلونی ء أشکر أم أکفر و من شکر فإنما یشکر لنفسه و من کفر فإن ربی غنی کریم» (النمل/40) «و لقد ءاتینا لقمان الحکمة أن اشکر لله و من یشکر فإنما یشکر لنفسه و من کفر فإن الله غنی حمید» (لقمان/12) «إن تکفروا فإن الله غنی عنکم و لا یرضی لعباده الکفر و إن تشکروا یرضه لکم و لا تزر وازرة وزر أخری ثم إلی ربکم مرجعکم فینبئکم بما کنتم تعملون إنه علیم بذات الصدور» (الزمر/7) که بیان میدارد که ثمره شکر سود این شکر و سپاس آدمی را به خود او باز میگرداند: «ومن شکر فإنما یشکر لنفسه ومن کفر فإن ربی غنی کریم»؛ آیه 14سوره لقمان که رابطه میان شکر و مصیر الی الله را بیان میکند: «أن اشکر لی ولوالدیک إلی المصیر» شکل 3."