چکیده:
در چند دهه اخیر بازیافت پسماند بعنوان یک راهکار موثر برای کاهش هزینه¬های مدیریت پسماند و نیز حفظ سرمایه¬های طبیعی مورد توجه اغلب کشورهای جهان قرار گرفته است. لزوم مدیریت بهتر فرآیند بازیافت و کنترل اثرات آن، سازماندهی صنایع بازیافت را ناگزیر می¬نماید. برای نیل به این مهم احداث ایستگاه بازیافت، پیشنهادی راهگشا است. با¬توجه به اهمیت هزینه¬های حمل و نقل در سودآوری صنعت بازیافت، اغلب ایستگاه¬های بازیافت در مناطق شهری یا نزدیک شهر احداث می¬شوند لذا لازم است که برای اجتناب از جنبه¬های ناخوشایند آن بر محیط اطراف، محل استقرار این تاسیسات بنا بر یکسری ضوابط و اصول علمی انتخاب گردد. هدف از این تحقیق ارائه چارچوبی جهت ترکیب تکنیک¬های تصمیم¬گیری دلفی و دلفی فازی با سامانه اطلاعات مکانی، بمنظور شناسایی مکان¬های مستعد جهت احداث ایستگاه بازیافت پسماند است. همچنین کاربرد عملی رهیافت ارائه شده، در قالب یک مطالعه موردی در منطقه نه شهرداری تهران نشان داده شده است؛ بدین ترتیب که: پس از شناسایی معیارها با استفاده از تکنیک دلفی کلاسیک، حریم استاندارد هر معیارها نیز به کمک تکنیک دلفی فازی تعیین گردید؛ در¬نهایت با بکارگیری GIS، حریم¬های تعیین شده در منطقه مطالعاتی اعمال و مکان¬های مستعد جهت احداث ایستگاه بازیافت شناسایی شدند. تحقیق حاضر در وهله نخست منتج به شناسایی هشت معیار موثر در مکان¬یابی ایستگاه بازیافت و تعیین حریم مجاز آن¬ها گردید. در ادامه با اعمال حریم¬ها در نرم¬افزارGIS و سپس بازدیدهای میدانی، 5 گزینه مکانی برای استقرار ایستگاه بازیافت در منطقه مطالعاتی شناسایی گردید.
خلاصه ماشینی:
همچنین کاربرد عملی رهیافت ارائه شده ، در قالب یک مطالعه موردی در منطقه نه شهرداری تهران نشان داده شده است ؛ بدین ترتیب که : پس از شناسایی معیارها با استفاده از تکنیک دلفی کلاسیک ، حریم استاندارد هر معیارها نیز به کمک تکنیک دلفی فازی تعیین گردید؛ درنهایت با بکارگیری GIS، حریم های تعیین شده در منطقه مطالعاتی اعمال و مکان های مستعد جهت احداث ایستگاه بازیافت شناسایی شدند.
کلید واژگان : ایستگاه بازیافت پسماند، منطق فازی ، دلفی ، مکان یابی ، سامانه اطلاعات مکانی مقدمه تولید مواد زائد جامد محصول فعالیت های مختلف انسان است که امروزه با تغییر شیوه زندگی ، صنعتی شدن جوامع ، افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی افزایش چشمگیری در مقدار و تنوع آن رخ داده است و مشکلات ناشی از آن ابعاد وسیعی را بویژه در مراکز شهری به خود گرفته است (٢٠٠٨ ,Sumathi ,٢٠٠٨ Mahdavi Damghani).
بدین ترتیب که ابتدا تکنیک دلفی کلاسیک برای شناسایی معیارهای مکان یابی ایستگاه بازیافت پسماند و تکنیک دلفی فازی برای تعیین فاصله مجاز هریک از معیارها بکار برده شد؛ در ادامه با بکارگیری نرم افزار Arc GIS و اعمال معیارها و فواصل تعیین شده آن ها، غربالگری مناطق مستعد جهت احداث ایستگاه بازیافت پسماند در منطقه مطالعاتی انجام و درنهایت با بررسی های میدانی مناسب ترین مکان تعیین گردید.
مدل مفهومی تحقیق در شکل ٣ نشان داده شده است ؛ در ادامه نیز شرح مختصری از روش - ها و تکنیک های مورد استفاده در تحقیق ارائه می گردد - منطق فازی منطق فازی در سال ١٩٦٥ توسط پروفسور لطفی زاده ، بعنوان یک تئوری ریاضی برای مدل نمودن ابهام و عدم قطعیت موجود در ادراک و افکار انسان ارائه گردید(٢٠٠٧ ,Lin).