چکیده:
انئید ویرژیل یکی از شاهکارهای حماسی جهان و بدون شک گرانقدرترین نمونة حماسة لاتین است . هرچند می توان این کتاب را حماسة مصنوع به شمار آورد، در این مورد نیز حقیقت با مجاز درمی آمیزد و اسطورهپردازی شاعر متاثر از وقایع تاریخی ازیادرفته است . نگارنده در مقالة حاضر برآن است که با استفاده از متون حماسی شاعران لاتین پیش از انئید- که اغلب از سخنوری یونان متاثر بودهاند- ویژگی های برجستة این کتاب را در حوزة معانی و بیان و بدیع نشان دهد. با توجه به ابیات انگشت شماری که از شاعران حماسه سرای لاتین پیش از ویرژیل برجای مانده است ، نمی توان در این باب به سبک شاعران مقدم و بنابراین تاثیرهای بلاغی مجموعة آثار آنان بر ویرژیل پرداخت . تنها راه ممکن ، بسنده کردن به ابیات اندک باقی مانده و بررسی بلاغی آنهاست . ازاین رو، در این گفتار پس از بیان شرححال کوتاهی از این شاعران، به ذکر موثرترین ویژگی سبکی سخن آنان با توجه به ابیات برجایمانده در انئید می پردازیم . شایان ذکر است دستور زبان لاتین کلاسیک که ویرژیل بزرگترین نمایندة آن در نظم و سیسرون در نثر است ، با تمایز آشکار از لاتین عامیانه و باستانی ، در شکل گیری شیوة بیان و بلاغت انئید سهم بسیاری دارد.
خلاصه ماشینی:
نگارنده در مقالة حاضر برآن است که با استفاده از متون حماسی شاعران لاتین پیش از انئید- که اغلب از سخنوری یونان متأثر بودهاند- ویژگی های برجستة این کتاب را در حوزة معانی و بیان و بدیع نشان دهد.
علاوهبر این تأثیرها که در حوزة معنایی قابل بررسی است ، با توجه به اینکه حماسه سرایی پیش از ویرژیل در ادب لاتین نیز سابقه داشته است ، با استفاده از بخش های برجای مانده از کتابهای کهن حماسة لاتین ، می توان به نفوذ سبک سخن سرایی استادان متقدم در انئید پی برد.
این مسئله با توجه به ابیات بسیار اندک برجای مانده از سه شاعر باستانی مؤثر بر ویرژیل ، از طریق شواهد معدودی و در مقیاس خرد قابل اثبات است ؛ اما می توان از راه قیاس به میزان واقعی آن تأثیرها در حماسة انئید پی برد و از سهم عمدة آنها در شکل گیری شاهکاری ادبی خبر داد.
تأثیر ویرژیل از انیوس بیشتر در حوزة معناشناختی است ؛ اما سهم بلاغی او را می توان چنین خلاصه کرد: انیوس مانند نویوس کهن گرایی و غرابت استعمال را در کتاب خود به کار بسته است ؛ برای مثال کاربرد پایانه های تصریفی ai و as در حالت اضافی (چنان که دربارة terras گفتیم ) که حتی در زمان شاعر نیز کهنه می نمودند، یا کاربرد endo و indu به جای in و یا sapsa به جای ipsa؛ مثال: Latos per populos terras que poemata nostra (Della corte, 2001: 72).