چکیده:
چکیده بررسی اعتبار تجربههای دینی و برشمردن ویژگیهای آن، از دیرباز ذهن فیلسوفان دین را متوجه خود ساخته است. ازآنجا که برخی پژوهشهای علمی حاکی از تأثیرگذاری عواملی غیرمعرفتی همچون موسیقی، مراقبه و... بر تجربۀ دینی هستند، مقالۀ حاضر علاوه بر برشمردن و تحلیل آنها، در پی احصای تأثیراتی است که از بروز این تجارب بر زیست تجربهکنندگان آنها حاصل میشود. همچنین در پایان، به بررسی امکان تاثیرگذاری پژوهشهای علمی یادشده بر تلقی فیلسوفان از مقولۀ تجربۀ دینی خواهد پرداخت و امید است از این رهگذر بتواند به نگاهی نوین و علمی در بررسیهای معطوف به تجربۀ دینی دستیابد.
خلاصه ماشینی:
وی تأکیـد مـی کنـد ازآنجاکه این سنخ تجارب با خداوندی مختار ـکه اگر اراده کند می توانـد خـود را بـر فـرد بنمایاندـ روبه رو هستند، با تجربه هایی مانند تجربه های معنوی کـه بـا متعلقـی ایـن چنینـی مواجه نیستند، یکسره متفاوت اند (٣٤ :١٩٩٣ ,Alston).
اما، یکی از مواردی که می تواند در داوری میان دو گروه یادشده راه گشا باشد، بررسی مدخلیت عوامل غیرمعرفتی در تجربة دینی است که برخی پژوهش های علمی نیز از نقش قابل توجه این عوامل در بسیاری از موارد حکایت می کنند.
با توجه به گستردگی مباحث در تجربة دینی و کثرت گفتار میان معرفت شناسـان ، پـژوهش حاضر فقط به احصای برخی از عوامل غیرمعرفتی مؤثر بـر بـروز یـا دوام تجربـة دینـی و همچنین تأثرات بروز آن بر زیست تجربه کنندگان خواهد پرداخت تا موضع بحث و نقطـة اتکای برخی معرفت شناسان بیش از گذشته مشخص و مبرهن گردد.
٣. تجربة دینی (Religious Experience): تجربه های دینی که در واقع همان تجربه هـای شخص وار و شخصی سازی شده از امر مقدس هستند، عمدتا در رابطه با نوع تدین شـخص و ترس ها و دل گرمی هایی که به دین خود دارد، مشـخص مـی شـود (٣٤ :١٩٩٣ ,Alston).
بـا این حال ، باید گفت تحقیقات روان شناسان تجربی و دیگر محققان در زمینة تجربة دینی بـه عوامل یادشده منحصر نشده و آنان به طور پسینی ، بر روی تأثیرات بروز این تجربـه هـا بـر زیست افراد تجربه کننده نیز مطالعاتی را انجام داده اند.