کرمانشاه و سوءتفاهمی تاریخی مقاله

امروزه، ریشه‌شناسی عامیانه یکی از مصادیق فرهنگ توده است که از دیرباز در بین ایرانیان رواج داشته‌است. این نوع از ریشه‌شناسی در مورد نام شهرها و روستاها نیز نمونه‌‌های بسیاری دارد. یکی از شهرهای ایران که نام آن از قرن‌ها پیش به صورت عامیانه و غیرعلمی و بدون توجه به ریخت‌‌های قدیمی‌تر آن ریشه‌شناسی شده‌است، شهری است که امروزه کرمانشاه نامیده‌می‌شود. در برخی از کتاب‌های تاریخی به دلیل شباهتی ظاهری که بین نام این شهر و لقب بهرام چهارم، پادشاه ساسانی ملقب به کرمانشاه، وجود داشته، این افسانه ساخته‌شده‌است که بهرام چهارم بانی کرمانشاه بوده و پس از بنای شهر نام خود را بر آن نهاده‌است. این افسانه که حاصل یک سوءتفاهم تاریخی است، در تعدادی از کتاب‌های تاریخی راه‌یافته‌است و امروزه در بین بسیاری از مردم به عنوان اصلی پذیرفته‌شده و علمی تلقی می‌شود. در این مقاله، با استفاده از کتاب‌های تاریخی و جغرافیای تاریخی، صورت‌های گوناگون نام شهر کرمانشاه را نشان‌داده‌ایم و سپس با استفاده از ریخت پهلوی این نام و پس از بررسی نظر کسانی که پیش از ما در مورد نام و معنای نام این شهر سخن گفته‌اند و با توجه به ویژگی‌‌های جغرافیایی و تاریخی و جایگاه فرهنگی و آیینی کرمانشاه در دوران گذشته و با درنظرگرفتن قاعده‌های زبانی، با ریشه‌شناسی نام اصلی شهر کرمانشاه به این نتیجه رسیده‌ایم که معنای نام درست این شهر «سرزمین کوهستانی» یا «کوه‌جای» است.