چکیده:
این مقاله پژوهشی بینارشت های در قلمرو ادبیات تطبیقی است. بلیک، شاعر و نقاش رمانتیک
انگلیسی، بر اساس حماسة بهشت گمشدة میلتن، شاعر انقلابی قرن هفدهم انگلستان،
نقاشی هایی کشیده که بیانگر تفسیر خاص او از این حماسة جاویدان است. شاعران رمانتیک،
عموما تحت تاثیر روحیة غالب عصر انقلاب فرانسه، به شخصیت های سرکش، ناشناخته و
اسطوره ای توجه ویژه داشتند. از این رو، شخصیت شیطان در بهشت گمشدة میلتن که نزد
شاعران نوکلاسیک قرن هجدهم ضدقهرمان محسوب م یشد، برای شاعران رمانتیک به
قهرمانی تبدیل شد که آزادگی و سروری در جهنم را بر بندگی و تسلیم در بهشت برگزید. با
این وصف، بلیک نقاش خوانشی متفاوت با سایر شاعران رمانتیک دارد. بلیک، به رغم شیفتگی
دوران جوانی، در سا لهای بعدی زندگی از خشونت های انقلاب فرانسه در سال 1796 دل زده
و مایوس شد و راه نجات را در تخیل و اندیشه خلاّقانه جس تو جو کرد. بلیک نقاشی های
حماسة بهشت گمشدة میلتن را در چنین حال و هوایی خلق کرد؛ نقاشی هایی که بیش از آنکه
از حماسة میلتن بگوید، زبان حال بلیک است.
خلاصه ماشینی:
٢ نقاشان مختلف در دوره های متفاوت تاریخی با استفاده از بهشت گمشده میلتن ، در واقع ، بهشت های گمشده دیگری خلق کرده اند که هرچند ظاهرا از شاهکار حماسی میلتن تأثیر یا الهام پذیرفته اند، ولی خود به آثار خلاقه مستقلی تبدیل شده اند که نه تنها میلتن خالق آنها نیست ، بلکه پیام و مفهومشان نیز با بهشت گمشده میلتن ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 John Milton, Paradise Lost شادروان دکتر سعید ارباب شیرانی (١٣١٥ـ١٣٨٩) در تاریخ نقد جدید عنوان این کتاب را بهشت ازدست شده ترجمه کرده اند که معادل بسیار زیبایی است ، لیکن در متن این مقاله برای حفظ امانت همان عنوان بهشت گمشده آورده می شود که عنوان ترجمه خانم فریده مهدوی دامغانی است .
به سخن دیگر، بلیک تحت تأثیر گفتمان انقلاب فرانسه در قرن هجدهم و موعودباوری که ذهن و تخیل بسیاری از شاعران رمانتیک را تسخیر کرده بود، بهشت گمشده میلتن را به گونه ای متفاوت در نقاشی های خود بازآفرینی می کند.
بر اساس گفتمان غالب قرن هجدهم و اعتقادات مسیحیت ، خدای پسر منجی بشریت و، در نتیجه ، قهرمان بهشت گمشده ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 William Blake 2 New Historicism نقاشی های بلیک است و، بدین سبب ، قدرت مطلق خدای پدر در برابر جلال خدای پسر در نقاشی های او کم رنگ جلوه داده شده است .
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1 Creg Clingham 2 Timothy Ruppert 3 prophetic poetry 4 Jonathan Aldershot Shears 5 Daniel Stempel در تصویر اول («خدای پسر شیطان و فرشتگان یاغی را از بهشت می راند»)، او را می بینیم که ردایی سپید به تن دارد و در مرکز تصویر داخل قابی گرد قرار گرفته ، تیر و کمانی به دست دارد و آن را به سوی فرشتگان یاغی نشانه رفته است .