برآورد شاخص مقیاس هم ارز برای خانوارهای ایرانی مقاله

نویسنده: زمان زاده، حمید ؛ شاهمرادی، اصغر ؛

تحقیقات اقتصادی پاییز 1392 - شماره 104 ، علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (‎18 صفحه - از 13 تا 30 )

کلیدواژه ها: رفاه خانوار مطلوبیت مخارج مقیاس هم‌ارز household Utility equivalence scale Welfare expenditure

چکیده:

در مطالعات اقتصاد رفاه، اقتصاد فقر و نیز سیاست‌گذاری‌های رفاهی، از آنجا که بعد خانوارهای گوناگون متفاوت است، نمی‌توان مخارج کل خانوارها را بدون درنظرگرفتن بعد خانوار بررسی کرد. یک راه ساده برای منظورکردن بعد خانوار در تحلیل رفاه استفاده از مخارج سرانة خانوار است، اما استفاده از مخارج سرانه عملا صرفه‌جویی‌های نسبت به ‌مقیاس را در مخارج خانوار نادیده می‌گیرد. از آنجا که اعضای خانوار می‌توانند در مصرف بسیاری از کالاها و خدمات تا حدی با هم شریک شوند، هزینه‌های حفظ سطح رفاه خانوار، به ‌نسبت یک به یک با تعداد اعضای خانوار، افزایش نمی‌یابد. در حقیقت، درنظرگرفتن مخارج سرانة خانوار متغیری تورش‌دار است و رفاه خانوارهای بزرگ‌تر را نسبت به رفاه خانوارهای کوچک‌تر کم‌تر از حد واقعی آن برآورد می‌کند. «مقیاس هم‌ارز»، راه‌حل مناسبی برای این مسئله است و شاخصی برای مقایسة رفاه میان خانوارها با تعداد اعضای متفاوت فراهم می‌آورد. مقیاس هم‌ارز بیانگر این است که با افزایش بعد یک خانوار چه میزان مخارج اضافی نیاز است تا آن خانوار به رفاهی برابر با رفاه یک خانوار مرجع (خانوار 1 نفره) دست یابد. بر اساس بررسی انجام‌شده، مطالعه‌ای در ایران برای برآورد مقیاس هم‌ارز انجام نگرفته است. هدف مطالعة حاضر برآورد مقیاس هم‌ارز برای خانوارهای شهری ایران، بر اساس برآورد تابع رفاه خانوار، با توجه به ویژگی‌های مختلف خانوار است. بر این اساس، شاخص مقیاس هم‌ارز برای خانوارهای 2 - 6 نفره، مبتنی بر داده‌های درآمد – مخارج 15010 خانوار شهری ایران، در سال 1386 محاسبه شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که شاخص مقیاس هم‌ارز در سطوح درآمدی مختلف، متفاوت است و همراه با افزایش درآمد نسبی خانوار افزایش می‌یابد.

خلاصه ماشینی:

بر این اساس، شاخص مقیاس هم‌ارز برای خانوارهای 2 - 6 نفره، مبتنی بر داده‌های درآمد – مخارج 15010 خانوار شهری ایران، در سال 1386 محاسبه شده است. بنا بر مطالعات دیتون و زیدی (2002) همان‌طور که شاخص‌های قیمت برای مقایسة سطح واقعی مصرف خانوار با هزینه‌های زندگی متفاوت در دوره‌های زمانی متفاوت استفاده مي‌شوند، شاخص مقیاس هم‌ارز نیز ابزاری مشابه برای مقایسة مخارج خانوارها با تعداد اعضای متفاوت است. شاخص مقیاس هم‌ارز برای خانوار 4 نفره در این 3 سطح درآمد نسبی به ترتیب برابر 06/2، 86/2 و 6/3 است (نمودار ES4). بر این اساس، شاخص مقیاس هم‌ارز بر اساس برآورد تابع مطلوبیت خانوار برای 15010 خانوار شهری ایران محاسبه شده است. با توجه به میزان مخارج خانوارها با بعد‌های متفاوت (از 1 - 6 نفر) براي دستیابی به سطح رفاه خانوار مرجع، شاخص مقیاس هم‌ارز برای خانوارهای 2 - 6 نفره در هر سطح درآمدی محاسبه شده است. “Adult equivalence scales and the economic implementation of interpersonal comparison of well-being”, Social Choice and Welfare 10, pp 335-61. “Economies of scale, household size, and the demand for food”, Journal of Political Economy; 106, pp. “Widowhood and poverty in rural India: some inference from household survey data”, Journal of Development Economics, 54, pp 217-34. “Household composition, Engel curves and welfare comparisons between households, A duality approach”, European Economic Review 5, pp 103-22. “Theoretical definition and empirical measurement of welfare and poverty: a microeconomic approach”, General conference of the international association for research in income and wealth, working paper.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود