چکیده:
اغلب بر این باورند، که ساختمان شعر، چیزی جدا و کم اهمیتتر از معنا و پیام آن است؛ اما صورت شعر، اولین چیزی است که خـواننده را تحت تأثیر قرار میدهد. نیما با حساسیت و تکیه بر بینشی مستقل، ارزش ساختمان شعر را، در ادب فارسی، احیا کرد. در شعر معاصر غالبا، نیما را شاعر «آی آدمها» میدانند. سؤال این است، که راز اهمیت شعر «آی آدمها» در چیست؟ به نظر میرسد آنچه باعث برجستگی شعر «آی آدمها» و ساختهای مشابه در شعر معاصر است، ترفندها و انتظارات تعبیهشده در فرم تازة آنهاست، نه پیام و محتوای تکراری. تکــرار عنصر مسلط «آی آدمها» در ساختمان شعر مذکور، علاوه بر استحکام و اسکلتبندی، توازن نحوی، تقویت موسیقی، واسازی ساختار و پایانپذیری خلاق، به شعر وحدت اندیشه و احساس و یکپارچگی عاطفه و لحن، بخشیده است. این مقاله، با نقد شعر «آی آدمها» از منظر انتظارات و تنـظیمات فرمالیستی، سعی دارد تا علاوه بر تقویت حساسیت خوانندگان، آنها را مهیای کشف انواع اشارتهای کمتر آشنا، در ساختمان شعر معاصر کند.
Often readers and even critics believe that the ideology and message of poems are more important than their structures. However، it's impossible to draw a distinction between ideology and structure as the structure of a poem is the primary element that influences the readership. Nima ،as the architect of the contemporary poetry relying on his own sharp and independent insights، revived the significance of the structure in Persian literature. Many enthusiastic readers and even critics of the field of cotemporary poetry have considered Nima as the poet of 'Ai Adamha'. This paper attempts to explore why Nima has been called Ai Adfamha poet. Obviously، the significance of the poem 'Ai Adamha' and similar poetic structures lies in their literary figures and expectations embedded in their novel forms than their frequent content and message. The repetition of the dominant element of Ai Adamha in the structure of the poem has، in addition to strengthening the skeleton of the poem، enhanced the syntactic integrity، musical system، coherence، and creative opening and ending of the poem. This article attempts to analyze 'Ai Adamha' from a formalistic perspective and in doing so it paves the way for the readership to delve into the less frequently uncovered senses of the contemporary poetry.
خلاصه ماشینی:
"چرا نیما را شاعر «آی آدمها» مینامند؟ تقی پورنامداریان استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی محمد بیرانوندی 1 چکیده کلیدواژهها مقدمه: طرح یک سؤال و یک فرضیه اگر واقعیت وجود شعر معاصر را به عنوان شعری صاحب هویت، سبک و قابلیت پیروی و تداوم، قبول داشته باشیم، بیشک این استقلال و هویت تا حد زیادی مرهون و مربوط به نظام صوری تازه و بدیع آن است.
بیگمان اگر نیما به جای عنصر زبانی «آی آدمها»، «ای انسانها» و یا «ای مردمان» را بهکار می برد، بسیاری از تأثیر و زیبایی شعر از بین میرفت؛ چرا که «آی آدمها» علاوه بر فراهم آوردن امکانات بیشتر ساختاری، عامیانهترین عنصری است که همة مردم را برای خواندن شعر دعوت میکند؛ اما «ای انسانها» و «ای مردمان»، عناصر زبانی خاصی هستند که خاصیت و وجه ادبی آنها بیشتر از وجه عامیانة آنهاست، از این رو قدرت تأثیرگذاری و انگیزش آنها نیز برای قشر عام جامعه کمتر است.
در نهایت باید گفت، بافت صدایی خاص، و لحن مغموم ناشی از بسامد بالای مصوتهای بلند (235 بار تکرار)، تصویرپردازی شخص در حال غرق و نشستن گروهی آسوده در ساحل، آرایش سمبلهای «ساحل»، «دریا»، «موج»، «باد» و تکرار آنها، تحت تأثیر حـضور عنصر زبانی «آی آدمها»، نشاندهنده این حقیقت است کــه این مصراع به عنوان «عنصر مسلط»، یگانگی و یکپارچگی و سامان کلی این شعر را هدایت میکند.
ج) تکرار «آی آدمها» و توازن نحوی کار اصلی نحو، برقراری رابطهای در میان اجزای تشکیلدهندة جمله است، به طوری که آن جمله برای اهل زبان و مخاطب پذیرفتنی و قابل فهم باشد؛ اما نحو، بهخصوص در متون ادبی و شعر، علاوه بر هماهنگی با دستور، نقش سبکی نیز دارد و معنی و تأثیر و تأکید خاصی را انتقال میدهد."