چکیده:
مهدی آذریزدی(1388-1300) از پیشگامان بازنویسی آثار کهن برای کودکان و نوجوانان، بین سال های 1336 تا 1369 مجموعه هشت جلدی «قصه های خوب برای بچه های خوب» را بازنویسی کرد. انتقال درون مایه اخلاقی در کنار آشنایی مخاطبان با گنجینه ارزشمند ادب فارسی، از اهداف اصلی آذریزدی در این بازنویسی ها بوده است، از اینرو وی سعی در گزینشی اخلاق گرایانه از قصه ها داشته است. در حکایت هایی که انتقال مسایل اخلاقی به مخاطب، کمتر مورد توجه بوده، بازنویس به گونه ای آشکار، قصه را بازآفرینی نموده و درون مایه های اخلاقی به آن افزوده است.
این پژوهش به بررسی درون مایه در «قصه های مثنوی» و «قصه های شیخ عطار» می پردازد. با این بررسی، میزان دگرگونی درون مایه در بازنویسی آذریزدی، آشکار می شود.
آذریزدی با دگرگونی درون مایه در بازنویسی، گاه از قصه های عرفانی تصویری کاملا متفاوت به وجود آورده و آفرینش تازه ای رقم زده است. حتی در مواردی، پا را از بازآفرینی نیز فراتر نهاده و قصه ای کاملا متفاوت با ماخذ اصلی پدید آورده است. در بازنویسی آذریزدی، درون مایه ها به اخلاقی، اجتماعی، دینی و تاریخی و در ماخذ اصلی به عرفانی، دینی، اخلاقی و اجتماعی قابل دسته بندی است. در قصه های بازنویسی شده ، درون مایه های اخلاقی با 2/60% بیشترین بسامد را دارد. در حالی که در ماخذ اصلی تنها 6/19% درون مایه ها اخلاقی است و درون مایه های عرفانی با 5/62% بیشترین بسامد را دارد.
Mehdi Azaryazdi is amongst the precedents in rewriting the classic stories for youths and children. He recreated the book “Nice Stories for Nice Children” in eight volumes since 1957 until 1990. His main aims were to transfer the ethical messages to the young readers as well as familiarizing them with the valuable treasure of Persian literature. Hence he has apparently recreated the main theme of the stories into an ethical theme. Therefore، the mystical stories of Molavi and Attar have so much changed that there does not exist any common aspect between them and the final work of Azaryazdi. This paper investigates the themes of “Molavi’s Stories” and “Attar Stories” and compares them with the rewritings of Azar yazdi. It is declared how much Azaryazdi has changed the themes of the stories. As Azaryazdi has definitely changed the themes of these stories to social، ethical and sometimes to historical and royal themes. As a comparative analysis، while just only %19.6 of the original resources of Azaryazdi’s rewritings come with the ethical theme، this theme، in Azaryazdi’s works، appears over %60.2; where the original resources are mainly (%62.5) covered by mystical theme. By such a rewriting، there is no doubt thatAzaryazdi has clearly recreated completely new stories from the sense of the classic stories.
خلاصه ماشینی:
"عدم آگاهی از نتیجة کارها 12 هدیه سیربه اندازة معرفت است هدیه هرکس به اندازة فهم اوست 13 کودک دانا اتحاد طالب و مطلوب توانایی انجام هر کـار بـا علـم و دانش 14 پند کلاه نمدی کار دنیا گذرا و ناپایدار است ظاهرملاک نیست کار دنیا گذراست 15 دیوانة نی سوار ابن الوقت بودن انجام وظایف روزانه و تفریح 16 گدای عاشق عاشقی سوز و شور می خواهد رعایـت تناسـب و هوشـیاری در عشق 17 آب تازه ، آب نو دوری از تنوع طلبی قدر آنچه داری بدان 18 لعنت بر شیطان نفس انسان سبب گمراهی اوست نفس انسان سبب گمراهی اوست 19 مار و مارگیر وصال مایة فنا فریفته نشدن به ظاهر سخن 20 سنگ آسیاب کار و عمل شرط وصول است کار و تلاش بهتر از صوفی گری 21 خــوش بخــت و بدبخت عادل از نفس خود داد می ستاند حکومت و مردم هر دو مسئولند بجز تفاوت هایی که در بحث های پیشینبه صورت مفصل به آن پرداخته شد، تغییرات دیگری نیز در درون مایه های بازنویسی شده مشاهده می شود که به اختصار در جدول شمارة ٣ آمده است .
نتیجه گیری در این مقاله قصه های جلد چهارم و ششم از مجموعة «قصه های خوب برای بچه های خوب » اثر مهدی آذریزدی که از «مثنوی مولوی » و آثار عطار نیشابوری بازنویسی شده ، از نظر درون مایه مورد بررسی قرار گرفت .
آذریزدی در بازنویسی خود، به دلیل توجه بیشتر به پیام های اخلاقی ، درون مایه های عرفانی و صوفیانه را آن طور که در نظر مولوی و عطار بوده ، برای مخاطب کم سن خود روشن و قابل فهم نساخته وبا حذف و تغییر برخی از عقاید عرفانی ، در بازآفرینی و دگرگونی اساسی قصه ها کوشیده است ."