چکیده:
در ادبیات اقتصادی به ویژه اقتصاد بین الملل، جریان تجارت دو جانبه و الگوسازی آن از اهمیت خاصی برخوردار است. تشکیل ادغام اقتصادی در شکل های مختلف مناطق آزاد تجاری، اتحادیه های گمرکی، بازار های مشترک و در نهایت اتحادیه های اقتصادی حاکی از اهمیت این موضوع می باشد. با توجه به اینکه ترکیه به عنوان یکی از عمده ترین شرکاء تجاری ایران مطرح می شود، تحقیق اخیر به بررسی جریان تجارت دو جانبه دو کشور می پردازد.
به منظور نیل به هدف اصلی پژوهش از الگوی واردات دو جانبه مارکز (1990) استفاده گردید. براساس الگوی مارکز، واردات تابعی از تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت عمده فروشی، شاخص قیمت صادرات طرف تجاری و نرخ ارز است. جهت برآورد اقتصاد سنجی تابع واردات دو جانبه ایران و ترکیه، روش خود توضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL)و دوره زمانی (1389-1360) به کار برده -شد.
نتایج تحقیق حاکی از تایید وجود رابطه بلندمدت تعادلی تابع واردات دو جانبه ایران و ترکیه است. بر طبق نتایج برآورد الگو های اقتصاد سنجی مربوط به هر دو کشور، تولید ناخالص داخلی و شاخص قیمت عمده فروشی تاثیر مثبت معنی دار بر واردات دو جانبه دارند در حالی که تاثیر گذاری شاخص قیمت صادرات طرف تجاری و نرخ ارز به صورت منفی معنی دار می باشد.
The bilaterale trade flows has an important role in economic literature specially in international literature. Economic integration in different forms such as free trade areas، customs unions، common markets and economic unions indicates this important role. Considering Turkey as one of the main trade partner of Iran، this paper intends to modeling bilateral trade flows between these countries.
We applied Marquez’s(1990) bilateral import function. According to Marquez model these varibles are determinantes of bilateral imports: gross domestic product، wholesale price index، forign export price index and exchange rate. We used Autoregressive Distributed Lags (ARDL) approach to estimate of bilateral import function between Iran and Turkey for the period (1981-2010).
The finding results verified an equilibrium long run bilateral import relation between two countries. According to our econometric estimations results for both Iran and Turkey، gross domestic product and wholesale price index have positive and significant affect on bilateral import. Whereas the influnce of forign export price index and exchange rate are significantly negative.
خلاصه ماشینی:
بررسي تأثير نرخ ارز بر واردات دو جانبه ايران و ترکيه با استفاده از روش ARDL 1 مصطفي کريم زاده استاديار دانشکده علوم اداري و اقتصادي دانشگاه فردوسي مشهد تاريخ دريافت : ١٣٩٢/١١/٨ تاريخ پذيرش : ١٣٩٣/٥/٢٠ چکيده در ادبيات اقتصادي به ويژه اقتصاد بين الملل ، جريان تجارت دو جانبـه و الگوسـازي آن از اهميـت خاصـي برخوردار است .
بر طبق نتايج برآورد الگوهاي اقتصاد سنجي مربوط به هر دو کشور، توليد ناخالص داخلي و شاخص قيمت عمـده فروشي تاثير مثبت معنيدار بر واردات دو جانبه دارند در حالي که تاثيرگـذاري شـاخص قيمـت صـادرات طرف تجاري و نرخ ارز به صورت منفي معنيدار ميباشد.
طبقه بندي JEL: O٥٧٠ ,F١٥٠ ,F١٤٠ The Estimation of Marquez’s Bilateral Import Function for Iran and Turkey by Using ARDL Mostafa Karimzadeh Assistant Professor of Economics, Ferdowsi University of Mashhad Received: 28.
به منظور انجام آزمون ريشه واحد، آماره به صورت زير محاسبه ميشود: (رجوع شود به تصویر صفحه) کميت هاي بحراني مورد نياز جهت انجام آزمون توسط پرون استخراج شده است که براي اين تحقيق مقدار بحراني در سطح ٥ درصد برابر با ٣/٧٦- ميباشد.
برآورد تابع واردات دو جانبه ترکيه براساس الگوي مارکز و ملاحظه مفهـوم کشـش ، تـابع واردات دو جانبـه لگـاريتمي ترکيـه بـه ________________________________________________________________ 1- Error Correction Model صورت زير تصريح ميگردد: (رجوع شود به تصویر صفحه) LMTUt: لگاريتم واردات ترکيه از ايران LGDPTUt: لگاريتم توليد ناخالص داخلي ترکيه LWPITUt: لگاريتم شاخص قيمت عمده فروشي ترکيه LPXt: لگاريتم شاخص قيمت صادرات ايران LERTUt: لگاريتم نرخ ارز (نرخ برابري ليره به دلار) است .