چکیده:
هدف پژوهش حاضر ارائهی مدل ساختاری پیشبینی ابعاد فرسودگی شغلی مدیران دانشگاه آزاد منطقه یک براساس کیفیت زندگی کاری، تعهد سازمانی و مدیریت دانش است. جامعهی آماری مورد بررسی این تحقیق شامل 660 نفر از مدیران دانشگاه آزاد اسلامی منطقه یک بود که با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای و با استفاده از جدول مورگان تعداد 250 نفر بهعنوان حجم نمونه انتخاب شد. برای جمعآوری دادههای تحقیق از سه پرسشنامهی فرسودگی شغلی، کیفیت زندگی کاری، تعهد سازمانی و مدیریت دانش استفاده گردید که با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی تمامی پرسشنامهها محاسبه گردید. نتایج ضریب همبستگی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان داد که 1- بین کیفیت زندگی کاری و دو بعد فرسودگی شغلی(خستگی عاطفی و مسخ شخصیت) رابطهی منفی و معنیدار وجود دارد و کیفیت زندگی کاری بهترتیب متغیرهای خستگی عاطفی و مسخ شخصیت را پیشبینی نمود. 2- تعهد سازمانی تنها قادر به پیشبینی عملکرد فردی در فرسودگی شغلی مدیران بود. 3- مدیریت دانش قادر به پیشبینی ابعاد فرسودگی شغلی نبود؛ به جز بعد عملکرد فردی که یک رابطهی مثبت و مستقیمی با مدیریت دانش را نشان داده و بالاخره مدل مورد تایید قرار گرفت.
The purpose of this survey was to exam a structural model for predicting Job burnout in higher education managers based on quality of work life, organizational commitment and knowledge management. The participants were 660 managers at Islamic Azad University, District One with cluster sampling using Morgan Table 250 participants were chosen as the sample. Four questionnaires were used: job burnout , the quality of work life, organizational commitment and the knowledge management. The reliability of all the four questionnaires were calculated. The findings revealed that: the quality of work life and two job burnout dimensions (emotional burnout and personal accomplishment) has negative significant relationship, organizational commitment predicts performance of individual managers job burnout significantly.
خلاصه ماشینی:
مدل : پیش بینی فرسودگی شغلی مدیران آموزش عالی بر اساس کیفیت زندگی کاری، تعهد سازمانی و مدیریت دانش (رجوع شود به تصویر صفحه) عامل مهمی که میتواند در فرسودگی شغلی اثر قابل توجهی داشته باشد، سبک رهبری خاصی است که توسط سرپرستان سازمان اتخاذ میشود و یکی از متغیرهای مهم سازمانی، تعهد سازمانی است که میتواند نتایج مفیدی برای فرد و سازمان داشته باشد(سلتزر و نومروف ٢، ١٩٨٨ به نقل از اشرفی سلطان احمدی، ١٣٨٩).
(سوال چهارم ): مدل ساختاری برای پیش بینی فرسودگی شغلی مدیران آموزش عالی بر اساس کیفیت زندگی کاری، تعهد سازمانی و مدیریت دانش چگونه است ؟ میزان لامبدای(میزان بارگذاری یا تاثیر) متغیر پنهان بیرونی ابعاد کیفیت زندگی کاری شامل «پرداخت منصفانه و کافی» ٦٨/ ٠، «محیط کاری سالم و ایمن » ٠/٧٢، «تامین فرصت رشد و امنیت مداوم » ٠/٨٥، «قانون گرایی در سازمان » ٠/٧٨، «وابستگی اجتماعی زندگی کاری»٠/٧٢، «فضای کلی زندگی» ٠/٨٥، «یکپارچگی و انسجام اجتماعی» ٠/٩٠ و «توسعه ی قابلیت های انسانی» ٠/٨٨ میباشد که از تجمیع این شاخص ها متغیر کیفیت زندگی کاری شکل میگیرد و در مجموع ٠/٥٨- ضریب تاثیرگذاری دارد.
نتیجه گیری: اولین یافته های این پژوهش نشان داد که بین متغیر کیفیت زندگی کاری و ابعاد فرسودگی شغلی خستگی عاطفی و مسخ شخصیت )، رابطه ی معنیدار و معکوسی وجود دارد.
تمینی و کوهی(١٣٩٠) در تحقیق خود به این نتیجه دست یافتند که ابعاد فرسودگی شغلی میتواند ابعاد تعهد سازمانی را پیش بینی کنند که نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که عملکرد فردی یک رابطه ی مثبت و معنیداری را با تعهد عقلانی داشته است .