چکیده:
اهداف: افزایش درجة حرارت یکی ازمسائل مهم زیست محیطی بشر است که در سالهـای اخیـر، مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است . هدف از محاسـبة رونـد درجـة روز گرمـایش در ایران، می تواند دیدی کلی از تغییرات نیاز گرمایش و تغییـرات مکـانی - زمـانی ایـن فراسـنج ، بـه - خصوص در فصول سرد و گرم سال برای مدیریت منابع انرژی ارائه کند. روش: روند و شیب روند ماهانة درجة روز گرمایش ایران، با پایة دمـایی ١٨ درجـه بـا اسـتفاده از میانگین دمای روزانة هوا، درطی دورة آماری ٤٤ ساله (١٣٨٣-١٣٤٠) از پایگـاه شخصـی دادههـای دکتر مسعودیان در دانشگاه اصفهان<FootNote No="1" Text="اسفزاری"/> استخراج و محاسبه شد. سـپس ، بـه کمـک آزمـون ناپـارامتری من کندال روند و شیب روند جمع ماهانة درجـة روز گرمـایش در سـطح معنـی داری ٠/٠٥، بـرای هرکدام از یاخته ها در نرمافزار مطلب محاسبه گردید. ابعاد ماتریس بـه دسـت آمـده ٤٤×٧١٨٧ مـی - باشد. درنهایت ، نقشه های روند و شیب روند این فراسنج درنرمافزار سورفر ترسیم شـد و واکـاوی گردید. یافته ها/ نتایج : نتایج ، بیانگر روند مثبت نیاز گرمایشی در شمال کردستان و زنجا صول بهـار و پـاییز است . روند منفی نیاز گرمایشی نیز در چاله های داخلـی ، دامنـه هـای زاگـرس شـمالی و جنـوبی و کوهپایه های ن، غرب شهرکرد، ارتفاعات ماکو و کوهپایه های غربی بجنورد است که بیانگر کـاهش دمای این نقاط در ف کرمان و خراسان نمایان است که روند افزایش دمای ایـن منـاطق را در مـاه- های سرد سال نشان می دهد. نتیجه گیری: بیشترین گسترة مکانی رونـد منفـی نیـاز بـه گرمـایش ، در دی مـاه اسـت کـه ٥٤% از وسعت ایران را در برگرفته است که نمایانگر گرمترشدن هوا در این ماه از سال در نیمـی از کشـور می باشد. بلوک لوت و تهران در فرودین ماه به میزان ٢-تا ٤- درجـة روز در سـال، بیشـینة شـیب روند منفی نیاز به گرمایش را دارا هستند
خلاصه ماشینی:
در ایران، از مطالعات انجامگرفته می توان به تحقیق فرجی و زاهدی (١٣٨٧) اشاره کرد که به پهنه بندی درجة روزهای گرمایش و سرمایش منطقة آذربایجان در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداختند.
1. Dhorde &amp; Gadgil حقیقت جو (١٣٨١) در پژوهشی با عنوان «کاربرد درجة روز گرمایشی و سرمایشی در تعیین مقدار انرژی و سوخت موردنیاز و قابلیت سکنی پذیری مناطق مختلف کشور» درجة روز گرمایشی و سرمایشی را برای شهرهای تهران، شیراز، بندرعباس، رشت ، اهواز، شهرکرد و زابل محاسبه کرده است .
١. روش تحقیق در این پژوهش ، برای واکاوی روند و شیب روند، جمع ماهانة درجة روز گرمایش با آستانة دمایی ١٨ درجه میانگین دمای روزانة هوا، درطی دورة آماری ٤٤ ساله (١٣٨٣-١٣٤٠) از پایگاه دادههای اسفزاری استفاده گردید (جدول ١).
در فصل بهار، روند منفی نیاز به گرمایش در فروردین و اردیبهشت ماه با ٣٥% از وسعت کشور در چاله های داخلی ، نوار کوهستانی و کوهپایه ای کرمان، دامنه های زاگرس جنوبی و شمالی ، باریکة فلات آذربایجان و تهران نمایان می باشد که از روند افزایشی دمای این مناطق حکایت دارد.
بررسی روند جمع ماهانة درجة روز گرمایش بیانگر کاهش نیاز این فراسنج در زاگرس جنوبی و چاله های داخلی در ماههای فروردین ، اردیبهشت ، آبان، آذر، دی و بهمن بوده است .