چکیده:
چندمعنایی یکی از مهم ترین مـسائل زبـانی اسـت کـه در حـوزة علـم معنـاشناسـی قـرار دارد (ویکتوری، ١٩٩٧، صص . ٤١). یک واژه در یک نظام زبانی بنا به شرایط و بافتی که به کار مـی رود، می تواند دربردارندة معـانی گونـاگونی باشـد (یـول، ٢٠٠٦، ص. ١٤٨)؛ ازایـن رو اسـت کـه گفتـه می شود بیشتر واژگان زبان از این ویژگی برخوردار هستند. تعاریف و معـادلهـای مختلفـی کـه در فرهنگ های زبان مقابل یک واژة وجود دارد، مؤید این امر است . در این پژوهش تطبیقی سـعی بـر آن است تا با بهرهگیری از معناشناسی واژگانی و استفاده از دلالت اولیه و دلالـت ثانویـه یـک واژه، به مطالعه ترجمه پذیری یا ترجمه ناپذیری چندمعنایی استعاره و بیان اسـتعاری در دو ترجمـة رمـان «سرخ و سیاه» استاندل پرداخته شود. در این مطالعه ، مهم ترین یافته نقش و اهمیت توجه بـه بافـت زبانی هنگام روبه روشدن با واژه یا ساختاری است که قابلیت انتقال چندمعنایی متفـاوت را بـه طـور همزمان دارد و اینکه ترجمه پذیری یا ترجمه ناپذیری در اصل امری مطلق نیست ؛ بلکه یـک پیـام را می توان به هر زبان طبیعی انتقال داد و تنها صورت پیام متفاوت است .
خلاصه ماشینی:
"اینکـه هنگام ترجمه مترجم تا چه حد توانسته چندمعنایی واژة مـوردنظر را انتقـال دهـد و ترجمـه چـه تأثیری در القای معانی گوناگون واژة موردنظر داشته است و تا چه اندازه ترجمه رسـالت خـویش را در بیان استعاری استعارة زبان مبدأ به انجام رسانیده است ؟ بنابراین ، هدف اصلی بـر ایـن اصـل استوار است که ببینیم چگونه می توان به بهترین وجـه بـه نیـت و خواسـتة اصـلی مؤلـف هنگـام La signification Le sens ترجمة واژهها و ساختارهای چندمعنا که گاه نقش مهمی در دسترسی به معنا ایفا می کند و ممکـن است دشواریهایی در درک مفهوم به وجود آورد، نزدیک شد و هدف غایی متن را انتقـال داد؟ و آیا این انتقال توانسته است همان اثری را روی خواننده ترجمه القا کند که خواننده به زبان اصـلی این اثر را می پذیرد؟ در فرایند ترجمه همواره با سه عنصراصلی روبه رو هستیم : نویسنده، متـرجم و خواننـده.
سحابی از رویکرد اول (ترجمة کلمه به کلمه ) بهره می گیرد و در زبان فارسی این ترجمه تبـدیل بـه استعاره ای قوی می شود و با توجه به فرهنگ ایرانی - اسلامی برای ذهن خواننـدة فارسـی زبـان آشـنا و قابل درک است ؛ زیرا، وقتی اوضاع زندگی بر وفق مراد است و مشکلی نیست ، فارسی زبانهـای ایرانـی از واژة «بهشت » برای نشاندادن نهایت خوشوقتی و آسایش خود بهـره مـی گیرنـد؛ بنـابراین ، ترجمـة سحابی نه تنها دربرگیرندة خواست نویسندة مبدأ است ، بلکه دلالت اولیه و به خصوص ثانویه بـه خـوبی منتقل شده است ."