چکیده:
عین القضات همدانی یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان ادبیات فارسی در حوزة اندیشه و بیان بوده و ازاین رو، مانند هرنویسندة بزرگ دیگر، بعضی از آثار به وی منسوب شده است .این پژوهش ، به روش تحلیلی - آماری ، به بررسی سبک شناختی - مقایسه ای مهم ترین تالیف قاضی ، یعنی تمهیدات ، و یکی از آثار منتسب به وی ، یعنی لوایح ، اختصاص دارد و در پی یافتن صحت این انتساب است .مقاله حاضر، با رویکرد زبان شناسی نقش گرا در حوزة فرانقش متنی و با تکیه بر نشان داری آغازبخش ، حدود ١٥٠٠ بند از بیست صفحه ی آغازین ،میانی و پایانی هریک از این دوکتاب را بررسی کرده است .علاوه بر این ، سایر ویژگی های این دو کتاب ، که در ایجاد تشخص و برجستگی کلام نقش دارندنیز بررسی شده اند.طبق یافته های پژوهش و با تکیه بر نشان داربودن آغازبخش در ساخت جملات عین القضات و بی نشان بودن آن در جملات کتاب لوایح و دیگر شواهد سبکی ، به نظر نمی رسد که این اثر از آثار عین القضات باشد.
خلاصه ماشینی:
"سبک شناسی مقایسه ای تمهیدات و لوایح براساس فرانقش متنی طاهره ایشانی ١ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نازنین توتونچیان ٢ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی چکیده عین القضات همدانی یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان ادبیات فارسی در حوزة اندیشه و بیان بوده و ازاین رو، مانند هرنویسندة بزرگ دیگر، بعضی از آثار به وی منسوب شده است .
٣-١-آغازبخش نشان دار با بررسی های صورت گرفته بر روی ٩٠٠بند از هردوکتاب تمهیدات و لوایح در حوزة آغازبخش نشان دار نتایج زیر به دست آمد: جدول ٤- توزیع فراوانی و درصد بندهای نشان دار در دوکتاب تمهیدات و لوایح نام کتاب کل بندها فراوانی درصد تمهیدات 900 237 %26/33 لوایح 900 143 %15/88 همان طور که در جدول بالا مشاهده می شود، تفاوت قابل ملاحظه ای میان تعداد بندهایی که شامل آغازگر نشان دار هستند به چشم می خورد.
جدول ٥- توزیع فراوانی و درصد آغازبخش آیۀ قرآن و حدیث در دوکتاب تمهیدات و لوایح نام کتاب بندهای نشان دار فراوانی درصد تمهیدات 237 75 %31/64 لوایح 143 7 %4/89 همان طور که دیده می شود، این میزان تفاوت کاملا معنادار است .
٤-نتیجه گیری با توجه به بررسی های انجام شده با رویکرد زبان شناسی نقش گرا در حوزة فرانقش متنی نتایج زیر حاصل شد: اغلب بندهای تمهیدات نشان داراست و این نشان داربودن ،بیشتر به دلیل تأکید کلام بر قسمت خاصی از بند است ."