چکیده:
این تحقیق با هدف تحلیل محتوای کتابهای درسی از نظر حضور عناصر سواد فناورانه و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری کلیه کتابهای دوره آموزش عمومی (پایههای 9-1) و نمونهگیری بر مبنای هدف بوده است. بر این مبنا، 24 کتاب درسی انتخاب و با استفاده از عناصر بیست گانه سواد فناوری محتوای آنها توسط دو معلم جداگانه کدگذاری و دادهها در جداول فراوانی توصیف و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس نتیجه این تحلیل، عناصر دانش فناوری برای درک ماهیت و اثرات فناوری در حدی بسیار ضعیف ارائه شده است. عناصر پرورش مهارتهای فرایندی فناورانه در حد قابل قبول وجود داشت، اما این فرایندها در ماهیت با فعالیتهایی که ذاتاً فناورانه خوانده میشوند، مانند طراحی و رفع نقص فاصله داشت. در زمینههای فناورانه نیز فناوری اطلاعات بیش از سه چهارم عناصر محتوایی را به خود اختصاص داده و سهم زمینههای دیگر اندک بود. بنابراین در مجموع میتوان پتانسیل برنامه درسی ملی جدید را برای پرورش سواد فناورانه در همه ابعاد آن ناکافی و ضعیف توصیف نمود.
خلاصه ماشینی:
استانداردهای محتوای سواد فناوری (ITEA، 2002) Table 2 Standards of content for Technological Literacy (ITEA, 2002) ابعاد فناوری Technology Dimensions استانداردهای محتوا برای پرورش سواد فناوری standards of content for educating technological literacy دانش Knowledge درک ماهیت فناوری Understanding the nature of technology درک مفاهیم و اصول فناورانه Understanding technological the concepts and principles درک پیوند حوزههای فناوری با یکدیگر و حوزه های یادگیری دیگر با فناوری Understanding the linkage among technological aveas and other learning aveas درک اثرات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی فناوری Understanding the social, economic, cultural, and political effect of Technology درک اثر فناوری بر محیط زیست Understanding the effect of technology on the environment درک تأثیر فناوری بر تاریخ Understand the impact of technology on history درک نقش جامعه در توسعه و استفاده از فناوری Understanding the role of society in the development and use of technology درک خصوصیات طراحی Understanding the design features درک ویژگیهای تحقیق و توسعه، و رفع نقایص Understanding the nature of research and development and Elimination the defects درک اختراع و نوآوری، آزمایش و حل مسئله Understanding the invention and innovation, experimentation and problem solving فرایند Process مهارت در فرایند طراحی Proficiency in the design process مهارت استفاده و نگهداری از محصولات و سیستمهای فناوری Proficiency in using and maintenance of technological products and systems مهارت سنجش اثر محصولات و سیستمهای فناورانه Proficiency in assessing the effects technological products and systems زمینه context درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات Understanding and Proficiency in selecting and using of information and communication technologies درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای انرژی و نیرو Understanding and Proficiency in selection and using energy technologies and power درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای ساختمان Understanding and Proficiency in selection and using constraction technologies درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای تولیدی Understanding and Proficiency in selecting and using production technologies درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای حمل و نقل Understanding and Proficiency in selecting and using transportation technologies درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای کشاورزی و زیستی Understanding and Proficiency in selecting and using agricultural and biological technologies درک و مهارت انتخاب و استفاده از فناوریهای پزشکی Understanding and Proficiency in selecting and using Medical Technology روایی ابزار استانداردهای محتوای سواد فناوری توسط افرادی از گروههای معلمان، مهندسان، فناوران و دیگر افراد که انجمن بینالمللی آموزش فناوری (ITEA ) تعیین کرده بود، در یک فرایند سه ساله تهیه شده و شش بار در سه سال مورد بازنگری قرار گرفت.