چکیده:
امروزه رشد و گسترش شهرنشيني موجب مشكلات فراوان محيط محيط زيستي شده است. يكي از اين مشكلات، عوارض محيط زيستي ناشي از پسماند است كه با مشاركت اجتماعي افراد جامعه مي توان تا حد زيادي از آن كاست. عوامل رواني اجتماعي گوناگوني بر مشاركت شهروندان در برنامه هاي مرتبط با پسماند تاثير دارند. يكي از اين عوامل ارزش هاي محيط زيستي شهروندان است؛ بنابراين، پژوهش حاضر ارزش هاي محيط زيستي و ارتباط آن را با رفتار پسماند بررسي كرده است. براي تبيين اين موضوع از تعاريف ارزشي استفاده شده است. روش تحقيق پيمايشي بوده و از ابزار پرسشنامه براي جمع آوري داده ها استفاده شده است. 400 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي در سطح خانوارهاي تهران تكميل شده است. پاسخ ها از طريق نرم افزار SPSS پردازش و با استفاده از آماره هاي متناسب با سطح سنجش متغيرها تحليل شده است. نتايج تحقيق نشان داده است شهروندان، ارزش هاي محيط زيستي تقريباً بالايي از خود نشان دادند (ميانگين 58/4 از 5). علاوه براين، شهروندان تهراني، بازيافت پسماند خانگي خود را در سطح بالايي ابراز داشته اند (ميانگين 108/3 از 4). درنهايت، بين دو متغير ارزش هاي محيط زيستمحيط زيستي و رفتار پسماند رابطه مثبت بسيار ضعيف وجود دارد، به گونه اي كه فقط 5/1 درصد از بازيافت پسماند از طريق ارزش هاي محيط زيستي تبيين مي شود. در پايان، دلايل وجود رابطه ضعيف بين ارزش هاي محيط زيستي و رفتار پسماند تبيين شده است.
Urban growth and development caused many environmental problems in current age. One of these problems is environmental impacts of wastes which can be solved by inhabitants participation in municipal recycling and waste programs. There are many psycho-social factors affecting peoples participation in municipal waste and recycling programs. One of these factors is environmental values. So, current article investigated environmental values and its effects on waste behavior. The hypothesis of the research was: there is a relationship between environmental values and waste behavior. For this purpose, theoretical definitions of environmental values and waste behavior were used. Survey was the research method and a questionnaire was used for collecting the data. Clustering sampling was used. 400 questionnaires were filled by householders living in the region. Data was analyzed by SPSS software. Result showed that inhabitants showed high environmental values (on average 4.58 of 5). In addition, they also showed good waste behavior (on average 3.108 of 4). Finally, there was a weak positive relationship found between environmental values and waste behavior, in a way that only 1.5% of waste behavior is predicted by environmental values. At the end of the article the reasons of weak relationship between these two variables were explained.
خلاصه ماشینی:
بررسي ارتباط بين ارزش هاي محيط زيستي و رفتار پسماند خانواده (مطالعۀ موردي: منطقۀ هفت شهر تهران ) 1 عبدالحسين کلانتري 2 صادق صالحي 3 بنفشه آقايي ابيانه تاريخ دريافت : ٩٤/٠٩/١٨ تاريخ پذيرش : ٩٥/٠٥/٢٣ چکيده امروزه رشد و گسترش شهرنشيني موجب مشکلات فراوان محيط محيط زيستي شده است .
به اين منظور، در تحقيق حاضر ارزش هاي محيط زيستي ، رفتار پسماند و ارتباط بين دو متغير در بين خانوارهاي ساکن در منطقۀ هفت تهران بررسي شده است .
در اين پژوهش نيز مانند تحقيق پيش رو، ارزش هاي محيط زيستي با استفاده از مقياس کايزر و همکاران سنجيده شده است و ارتباط مثبت معناداري بين دو متغير به دست آمده است .
در اين پژوهش ، ارتباط بين يکي از اين متغيرها يعني ارزش هاي محيط زيستي با متغير رفتار پسماند در منطقۀ هفت تهران بررسي شده است .
همچنين ، بررسي ارتباط بين اين دو متغير نشان داد ارزش هاي محيط زيستي فقط در ١/٥ درصد از تبيين رفتار پسماند ساکنان منطقه نقش دارد.
يکي ديگر از علل ارتباط ضعيف بين دو متغير اين است که ارزش هاي محيط زيستي به طور مستقيم بر رفتار پسماند تأثيرگذار نبوده اند.
با بررسي ارتباط بين دو متغير مشخص شد تأثير مستقيم ارزش هاي محيط زيستي در تبيين رفتار پسماند در اين منطقه بسيار ناچيز بوده است و به منظور افزايش ميزان مشارکت شهروندان ، به بررسي ديگر عوامل تأثيرگذار در اين زمينه نياز است .