چکیده:
یکی از موضوعاتی که در نظام آموزشی باید بدان پرداخت ، آموزش است . آموزش از ترکیب چهار نظـام کـه در تعامـل بـا یکدیگرند، به وجود آمده است . این چهار نظام عبارتند از تدریس ، یادگیری ، ساختار و برنامه درسی . برنامه درسـی طرحـی برای عمل است که ساختار را هدایت می کند. موضوع دیگر، جایگاه دانش و چگونگی تبدیل آن به ماده درسی اسـت . در تعلیم و تربیت پست مدرن ، دانش به خودی خود هدف نیست ، بلکه هدف ، "گفتمان سازنده دانش " است به همین جهت در کلاس درس ، تمرکز بر ساختن دانش ، فهم ، همکاری و مشارکت است . نظـام آموزشـی کشـورهـا بـه منظـور تربیـت فراگیرانی مستقل ، منعطف ، خلاق و دارای تفکر انتقـادی لازم اسـت در حـوزه اهـداف ، محتـوا، وسـایل ، روش هـا و نیـز فرصت ها و فعالیت های تربیتی تجدیدنظر به عمل آورند. از دیرباز طراحی برنامه درسی و ارائه موضوعات به شـکل هـای مختلف صورت گرفته است . در آغاز قرن بیستم متفکران تعلیم و تربیت در مسیر تلفیق برنامه درسی گام نهادند؛ اما روند مسلط در این قرن مبتنی بر رویکرد تک رشته ای ، تکثر دروس و برنامه درسی رشته محور بـوده اسـت . تلفیـق بـه معنـای سازگار کردن و باهم آمدن است و با تخصصی شدن و جداسازی موضوعات درسی مغایرت دارد. تلفیق ، مبتنی بر نگـرش کل نگر است که سعی دارد آموزش را با زندگی روزمره فراگیر مرتبط سازد. هدف از این پـژوهش ، تبیـین برنامـه درسـی تلفیقی ، بیان انواع آن و چگونگی تلفیق علم و تکنولوژی در برنامه درسی دوره ابتدایی است . روش بکار گرفته شده ، روش تحلیلی - استنتاجی است . بدین منظور پس از تبیین برنامه درسی و توضیح درباره تلفیق ، به نمونه هایی از تلفیق در حـوزه محتوا مانند تلفیق موضوعات و دانش بنیادین ، تلفیق فناوری اطلاعات و ارتباطات با تمام حوزه های دانـش ، اشـاره شـده است . بر اساس مطالعات و تحلیل های انجام شده می توان نتیجه گرفت که : با تلفیق علم و تکنولوژی در برنامه درسی به طور عام و در دوره ابتدایی به طور خاص ، میزان یادگیری و تسلط دانش آموز بر محتوای سازماندهی شده افزایش می یابد و دانش آموز بهتر می تواند مطالب آموخته شده را در زندگی واقعی بکار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"Operative Curriculum پژوهش های تربیتی شماره ٢٩- پاییز و زمستان ٩٣ 19 ١- ارائه موضوعات به صورت جدای از هم 20 ٢- ارائه موضوعات به صورت چندرشته ای 21 ٣- ارائه موضوعات درسی به صورت میان رشته ای 22 ٤- بررسی یک موضوع علمی و یا یک حوزه از دانش به صورت گسترده با آغاز قرن بیستم ، متفکران تعلیم و تربیت در مسیر تلفیق برنامه درسی گـام نهادنـد.
Cross Disciplinary Approach پژوهش های تربیتی شماره ٢٩- پاییز و زمستان ٩٣ برنامه درسی تلفیقی با رویکرد "چندرشته ای متکثر"٣٠: ایـن نـوع طراحـی ، از طریـق طراحی مابین دیسیپلین هایی که ارتباط بیشتری با هم دارند، صورت می پذیرد؛ بنـابراین ، لازمه آن وجود یک ادبیات مشترک یا روش شناسی مشترک همراه با همگـونی مفـاهیم در عرصه علمی است .
تلفیق موضوعات و دانش بنیادین - برای آنکه بتوان از علم به صورت کاربردی در زندگی روزمره و یا در مشاغل مختلف به عنوان یک شهروند بهره گرفت ، نخست باید دانست که قابلیت ها، توانمندی ها و صلاحیت های مورد نیاز فراگیران کدام است ، چه اصول و مفاهیم کلیدی می تواند آنان را بدین مقصود نائل سازد و بالاخره این قابلیت ها چگونه حاصل می شود؟ معرفت علمی بنیادین ٣٤ شامل "قابلیت های علمی بنیادین ، دانش ، مهارت ها و نگرش ها است که در قالب مجموعه ای از توانایی های تلفیق شده و وحدت یافته ، فرد را جهت انجام امور اساسی و معتبر در دنیای واقعی آماده می سازد " (پایلت ، ٢٠٠٠؛ ١٠٤)."