چکیده:
استان آذربایجان شرقی در شمال غرب ایران، دارای آب و هوای کوهستانی است که از تابستانهای معتدل با هوایی مطبوع و زمستان های سرد برخوردار است. این استان دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی برای جذب گردشگر می باشد. هدف از این پژوهش، توسعه گردشگری در منطقه است. بدین منظور لازم است بازه های زمانی مناسب جهت حضور گردشگران در منطقه مشخص گردد. جهت تعیین بازه های زمانی مناسب گردشگری، مطالعه آب و هوایی منطقه مورد توجه قرار گرفت. به همین منظور از داده های اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک برای ارزیابی شرایط آسایش اقلیمی استفاده شد. در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم آسایش گردشگری ) TCI ( شرایط مناسب آب و هوایی در دوره های اقلیمی
مشخص شد. سپس با استفاده از روش های میانیابی و آزمون آنها )کمترین میزان خطا( اقدام به پهنه بندی شرایط آسایش اقلیمی در بازه های زمانی ماهانه شد. داده های مورد استفاده در این پژوهش مربوط به میانگین هفت پارامتر اقلیمی در ایستگاه های سینوپتیک استان می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ماههای می، ژوئن، ژوئیه، آگوست و سپتامبر، بهترین شرایط را برای حضور گردشگران در استان فراهم می آورد. از نظر گسترش مکانی نیز بخش هایی از شمال غرب و جنوب غرب منطقه مورد مطالعه شرایط آسایش اقلیمی مناسبتری دارد
خلاصه ماشینی:
محمدی و همکاران (١٣٨٨) در پژوهشی به ارزیابی و مقایسه پتانسیلهای اقلیمی چابهار و شیراز جهت توسـعه فعالیـت های گردشگری با استفاده از شاخص TCI پرداختند و بـه ایـن نتیجـه رسـیدند کـه در شهر چابهار شرایط اقلیمی برای گذران اوقـات فراغـت و فعالیـت هـای گردشـگری در فصول سرد (زمستان و پاییز) مطلوب اسـت .
حسـنوند و همکارارن (١٣٩٠) در پژوهشی به بررسی شـرایط آسـایش اسـتان لرسـتان بـا اسـتفاده از شاخص TCI پرداختند و به این نتیجـه دسـت یافتنـد کـه شـاخص گردشـگری اسـتان لرستان در تمام طول سال دارای تنوع بسیاری است ، به گونه ای که بهترین ماهها از نظـر دارا بودن شرایط آسایش برای گردشگران ماه آوریل و ماه اکتبـر مـی باشـد.
/محمدسلیقه ، حکیمه بهبودی، فاطمه جمالی ١١١ اقلیم آسایش انسان در ماه ژانویه (١٢ دی تا ١٢ بهمن ) سطح استان از لحاظ شاخص اقلیم آسایش نسبتا در وضعیت یکسانی است و به جز قسمت شمال شرقی کـه بـا حـدود شاخص TCI ٥٩-٥٠ و رتبه ٥ در شرایط قابل قبول قرار دارد.
/ ١١٢ اندیشه جغرافیایی، سال هفتم ، شماره چهاردهم ، پاییز ١٣٩٢ / شکل (٢): نقشه های اقلیم آسایش ماه های ژانویه تا ژوئن آذربایجان شرقی (منبع : نویسندگان ) ماه می : در ماه می (١٢ اردیبهشت تا ١٠ خرداد) شرایط اقلیم آسایش انسانی در سطح استان با حدود شاخص ٨٩-٨٠ و رتبه ٨ از وضعیت عالی برخوردار اسـت و در قسـمت شـمال / تعیین شاخص های آسایش اقلیم گردش .
Freitas (2001): Theory, concepts and methods in tourism climate Research,proceedings of the first international workshop on climate ,tourism and recreation.