چکیده:
کیفیت توسعه و زیرساخت های آن در اثر برنامه ریزی های نامطلوب ملی و متمرکز گذشته مسائل عمده ای را در روند توسعة نواحی کشور ایجاد کرده است. از این رو موضوع چگونگی سرمایه گذاری دولت بین نواحی، بخش ها و زیربخش های اقتصادی در جهت توزیع عادلانه و کاهش عدم تعاد لهای موجود، همواره مطرح بوده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع یکی از تنگناهای اساسی در عرضة مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمار می آید. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعاد لهای منطق های، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر میزان برخورداری در زمین ة اجتماعی فرهنگی و... می باشد که روش
منطق فازی یکی از جدیدترین الگوهای عرضه شده در این زمینه است. در این مقاله با استفاده از ۴۹ شاخص توسعه در ابعاد اجتماع ی فرهنگی، اقتصادی و کالبدی، درجة توسعه یافتگی دهستان های دو شهرستان آ ققلا و بندرترکمن بر مبنای روش منطق فازی تعیین گردید. نتایج نشان داد که این دهستان ها علی رغم داشتن شرایط محیطی تقریبا همگن، از لحاظ میزان برخورداری و سطح توسعه یافتگی تفاوت های قابل ملاحظه ای دارند. همچنین سطح برخورداری دهستان ها در هر یک از ابعاد اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و کالبدی با یکدیگر برابر نیست. این تفاوت ها لزوم تهیه و اجرای برنامه ها و طر ح های هدفمند را برای توسعة یکپارچه و متوازن نواحی روستایی ایجاب می کند.
A number of main issues has emerged from development status and the concerned infra structures in the process of area development in Iran، due to the unfavourable national and centralized plannings in recent years. Therefore، it has always been a matter of discussion how to make public investments within areas، and economic sectors and sub-sectors so as to achieve an equitable distribution as well as to decline present imbalances. Variety of aspects of the issue along with its structural complexity appears to be a crucial dilemma to provide an appropriate model for credit distributions. Identification and setting the levels of regions in terms of their advantage rates in social، cultural، and other aspects are assumed a primary step to solve problems caused by the regional imbalances. One of the most recent patterns offered in this field is the fuzzy logic method. This paper tends to determine the degrees of development in sub-districts of two counties named Aq-qala and Bandar-e Torkaman on the basis of the fuzzy logic method، using 49 indices of socio-cultural، economic، and physical development. The results indicate that although the studied sub-districts are almost homogeneous in environmental conditions، they have considerable differences in their levels of development; in addition، their levels of advantages in each one of the mentioned aspects are unequal to each other. The differences، anyhow، call for necessary provision and implementation of purposeful plans and programs to achieve an integrated balanced development of rural areas.
خلاصه ماشینی:
"همان طور که جدول ۱ نشان می دهد ضریب توسعه در هیچ یک از دهستان های موجود رتبة یکسانی در هر سه شاخص اجتماعی ـ فرهنگی ، اقتصادی و کالبدی ندارد و تفاوت بین سطوح توسعه یافتگی دیده می شود (متغیرهای مورد استفاده در جدول های پیوست مشخص شده اند).
جدول ۱ـ ضریب توسعه یافتگی دهستان ها با روش منطق فازی رتبه ضریب کلی توسعه یافتگی دهستان ها رتبه ضریب سطح توسعة کالبدی رتبه ضریب سطح توسعة اقتصادی رتبه ضریب سطح توسعة اجتماعی ـ فرهنگی نام دهستان 1 0/598439 1 0/692183 1 0/583721 4 0/519414 جعفربای جنوبی 2 0/554724 2 0/594966 6 0/490129 2 0/579079 جعفربای شرقی 3 0/514967 5 0/438667 5 0/491185 1 0/614886 آق آلتین 4 0/493035 3 0/548260 4 0/501014 5 0/429824 گرگان بوی 5 0/487388 4 0/540916 7 0/356186 3 0/565062 جعفربای غربی 6 0/462773 6 0/435166 3 0/543129 6 0/410024 مزرعه 7 0/443167 7 0/398233 5 0/564893 7 0/366376 شیخ موسی 0/507785 0/521228 0/504417 0/497809 میانگین 0/053709 0/096521 0/06947 0/088563 انحراف از معیار منبع داده های خام : سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵ ؛ سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۳۷۲ نقشة ۱ـ سطح توسعه یافتگی دهستان ها / با توجه به ضرایب توسعه یافتگی دهستان ها که بین حداقل ۰/۴۴ تا ۰/۵۹ نوسان دارد؛ می توان گفت که هیچ کدام از دهستان های این دو شهرستان در وضعیت توسعه یافته قرار ندارند و در مراحل پایینی از توسعه هستند."