چکیده:
ﺷﺸﻤﻴﻦ ﭘﻴﺸﻮای ﺷﻴﻌﻴﺎن،ﺣﻀﺮت اﻣﺎم ﺟﻌﻔﺮ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ اﻟﺼﺎدق (ع) ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻣﺼﺎدف ﺷﺪن ﺑﺨﺸﻰ از دوران اﻣﺎﻣﺖ آن ﺣﻀﺮت ﺑﺎ ﻓﻀﺎی ﺑﺎز ﺳﻴﺎﺳﻰ،و ﮔﺴﺘﺮش ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﺼﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ـ از ﻧﻈﺮ ﭘﻴﺪاﻳﺶ و رﺷﺪ ﻣﺸﺮب ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﻘﻬﻰ و ﻛﻼﻣﻰ و ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻓﺮﻗﻪ ﻫﺎی اﻟﺤﺎدی ﻋﺼﺮی ﺣﺴﺎس از ﻧﻈﺮ ﺗﻀﺎرب اﻓﻜﺎر و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎ ـ ﺣﻮزه وﺳﻴﻌﻰ را در ﺟﻬﺎن اﺳﻼم ﭘﺪﻳـﺪ آورده ﺑﻮد.در اﻳـﻦ دوران ﻛﻪ اﻣﻮاج ﻓﻜـﺮی و ﻣﺘﺸﺪدی در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﻼﻣﻰ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ و ﻫﺮﻳﻚ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﺸﺨﻴﺺ راه ﺻﺤﻴﺢ از ﺧﻄﻮط اﻧﺤﺮاﻓﻰ ﺑﻪ دﺷﻮاری ﺻﻮرت ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ،اﻣﺎم ﺻﺎدق (ع) ﺑﺎ اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﺑـﺮﺧﻮرد ﻧﻤﻮد،و ﺑﺎ اﺗﺨﺎذ ﺷﻴـﻮه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻧﻴﺰ ﻃـﺮح »اﺻﻞ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻗﺮآن ﺑﺮ ﺣﺪﻳﺚ« ﻣﻼک درﺳﺘﻰ و ﻧـﺎدرﺳﺘﻰ ﺣﺪﻳﺚ را ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺎ ﻗﺮآن ﻗﺮار دادﻧﺪ و ﺑﺎﺑﻴﺎن ﻗﺎﻋـﺪه »ﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﻮاﻓﻖ ﻣﻦ اﻟﺤﺪﻳﺚ اﻟﻘﺮآن ﻓﻬـﻮ زﺧﺮف«ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺠﺮوی ﻫﺎی ﻓﻜﺮی ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ.اﻣﺎم ﺻﺎدق (ع) از ﻣﻔﺴﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻗﺮآن در ﻋﺼﺮ ﺧﻮﻳﺶ در ﺑﻴﻦ ﻣﺬاﻫﺐ اﺳﻼﻣﻰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻰ ﺷﺪ،و اﺧﺒﺎر ﺗﻔﺴﻴﺮی آن ﺣﻀﺮت در ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ؛ﻫﻤﭽﻮن:ﻗﻤﻰ،ﻋﻴﺎﺷﻰ،ﻣﺠﻤﻊ اﻟﺒﻴﺎن و ﺗﻔﺴﻴﺮی ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ از آن ﺣﻀﺮت در ﻛﺘﺎب ﺣﻘﺎﺋﻖ اﻟﺘﻔﺴﻴﺮ اﺑﻮ ﻋـﺒـﺪاﻟـﺮﺣﻤﻦ ﺳﻠﻤﻰ ـ ﻣﺘـﻮﻓـﻰ ٤١٢ق ـ رواﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ
خلاصه ماشینی:
"حاکمیت قران از دیدگاه امام صادق(ع) مهناز رحیم پور٭ چکیده : ششمین پیشوای شیعیان،حضرت امام جعفر بن محمد الصادق (ع) به دلیل مصادف شدن بخشی از دوران امامت آن حضرت با فضای باز سیاسی،و گسترش فعالیت عصر ترجمه ـ از نظر پیدایش و رشد مشرب های گوناگون فقهی و کلامی و پیدایش فرقه های الحادی عصری حساس از نظر تضارب افکار و اندیشه ها ـ حوزه وسیعی را در جهان اسلام پدید آورده بود.
در روایات آمده است که آن حضرت در یکی از روزها بر اصحاب خود وارد شد و مشاهده کرد آنان در مورد قدر با یک دیگر مشغول نزاع اند و هر کدام از دو طرف به آیه ای از کتاب خدا استدلال می کنند.
از امام صادق (ع) پیرامون تفسیر آیه:»ومن لم یجعل الله له نورا فما له من نور«(النور، 24/40)؛و خدا به هر کس نوری نداده باشد او را هیچ نوری نخواهد بود«،آمده که فرمودند: و منظور امامی از نسل حضرت فاطمه (س) است و» ماله نور «یعنی :برای او امامی نیست تا در نورش حرکت کند.
امام صادق (ع) حد فاصل فرقه هایی قرار گرفته بود که در شیعه به وجود آمد،آن حضرت وظیفه مهم حفظ و صیانت شیعه از انحرافات را در رأس برنامه خود قرار داد وآن را از تاثیر پذیری در برابر انحرافات موجود عصر خود،که از نظر پیدایش و رشد مشرب های گوناگون فقهی و کلامی و گروه های الحادی عصری حساس بود با اتخاذ سیاست های مناسب و اصل قرار دادن ، قرآن و حاکمیت آن بر حدیث ،کوشیدند تا قرآن را درجامعه اسلامی احیاء کنند ،با تکیه بر علم امامت و کتاب خدا به تفسیر قرآن مبادرات می وزیدند."